Сайттың толық нұсқасы

Қаріп көлемі

БАСТЫ   ЖАҢАЛЫҚТАР   ҚР ПРЕЗИДЕНТІНІҢ ЖОЛДАУЫ   ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТАР



2022 ЖЫЛДЫҢ ӨРТ ҚАУІПТІ МАУСЫМДА ҚАТОН-ҚАРАҒАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНДЕ ОРМАН АВИАЦИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ОРЫНДАУ ҮШІН МИ-2 ТІКҰШАҒЫ ЖҰМЫЛДЫРЫЛДЫ



2022 ЖЫЛҒЫ 27 МАМЫРДА ЛЕНИНОГОР АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ БҰРЫНҒЫ БАСТЫҒЫ ГОНЧАРУК ВЯЧЕСЛАВ КОНСТАНТИНОВИЧКЕ (ҚАЗІРГІ ТАҢДА РИДДЕР АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНДЕ) ФБУ АВИАОРМАНҚОРҒАУДАН "АРДАГЕР. ӘУЕ КҮЗЕТІНЕ 90 ЖЫЛ" АТТЫ ЕСТЕЛІК БЕЛГІСІ ТАБЫС ЕТІЛДІ

80-жылдары дербес мамандандырылған қызмет ұйымдастыру нәтижесінде Қазақ авиациялық орман қорғау базасын (Қазавиаорманқорғау) Вячеслав Константиновичке Лениногор авиация басқармасын құру сеніп тапсырылды және ол оны 1986 жылға дейін сәтті басқарды.
Жұмыс барысында ол өзін сауатты және білікті маман ретінде көрсетіп, әріптестерінің үлкен құрметіне ие болды. Өзінің қызметтік міндеттерін адал орындай отырып, кейде жеке уақытпен санаспай, ол әрқашан қызметтің мүдделерін бәрінен жоғары қояып және бөлімшенің жеке құрамы арасында үлкен сенім мен беделге ие бола отырып, жас қызметкерлермен өзінің қызметтік тәжірибесімен бөлісті.
Вячеслав Константинович өзінің барлық еңбек жолын қиын және адал кәсіпке - ормандарды қорғауға арнады.
Кәсіпорын басшылығы мен Қазақ ормандарды авиациялық қорғау және орман шаруашылығына қызмет көрсету базасының бүкіл ұжымы Вячеслав Константиновичті осы естелік белгімен шын жүректен құттықтайды. Сізге шын жүректен алдағы өмір жолында сәттілік, зор денсаулық, барлық бастамаларыңызға сәттілік тілейді.


БУРАБАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕНІҢ ОРМАН АВИАЦИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ БАСТАЛУЫ

2022 жылдың 27 мамырында Бурабай авиация бөлімінің қызметкерлері Бурабай ұлттық табиғи қорығының өкілдерімен бірлеміп ерекше қорғалатын аумақтың үстінен алғашқы ұшуды жүзеге асырды.Әуе патрулі кезінде орман шаруашылығымен және МҰТП инспекторларымен радиобайланыс, сондай-ақ кордон нөмірленуі тексерілді. Белсенді ошақтарды локализациялау кезінде ықтимал жерүсті өрттерінің таралуына кедергі болып табылатын өртке қарсы жолдар мен минералданған жолақтардың жай-күйіне тексеру жүргізілді. Күйгеннен кейінгі жағдай нақтыланды.


2022 ЖЫЛДЫҢ ӨРТ ҚАУІПІ МАУСЫМДА БУРАБАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНДЕ BO-105 ТІКҰШАҒЫ ОРМАН-АВИАЦИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ОРЫНДАУ ҮШІН ЖҰМЫЛДЫРЫЛДЫ



2022 ЖЫЛДЫҢ 27 МАМЫРЫНДА БУРАБАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІМЕН 3 ӨРТ АНЫҚТАЛДЫ

2022 жылдың 27 мамырында авиациялық патрульдеу барысында Бурабай авиация бөлімінің қызметкерлері Бармашинский Бурабай МҰТП, Бурабай орман шаруашылығында және Үрімқай ҚМУ Урумқай орман шаруашылығында 3 өрт оқиғасын анықтады. Өрт туралы ақпарат жердегі қызметтерге өртті сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін берілді. Бурабай және Ұрымқай орманшылықтары аумақтарындағы өрттерді сөндіруге Бурабай авиациялық бөлімінің өрт сөндіру десантшылары жұмылдырылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 26 МАМЫРЫНДА 3 ӨРТ СӨНДІРІЛДІ

2022 жылдың 26 мамырында Бурабай МҰТП Ақылбай, Бармашин және Золотобор орман шаруашылықтарының аумақтарында 3 өрт сөндірілді. Өртті сөндіруге және одан әрі таралуына жол бермеу үшін Бурабай авиация бөлімінің өрт - сөндіру десантшылары және жерүсті орман күзетінің қызметкерлері техникаларымен жұмылдырылды.


ҚАРҚАРАЛЫ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНІҢ ОРМАН АВИАЦИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ БАСТАУЛЫ

2022 жылдың 27 мамырында Қарқаралы авиация бөлімінің қызметкерлері Қарқаралы мемлекеттік табиғи паркінің өкілдерімен бірлесе отырып ерекше қорғалатын аумақта алғашқы ұшу рейсін жасады. Әуе патрулі кезінде орман шаруашылығымен және МҰТП инспекторларымен радиобайланыс, сондай-ақ кордон нөмірленуі тексерілді. Белсенді ошақтарды локализациялау кезінде ықтимал жерүсті өрттерінің таралуына кедергі болып табылатын өртке қарсы жолдар мен минералданған жолақтардың жай-күйіне тексеру жүргізілді. Күйгеннен кейінгі жағдай нақтыланды. Мемлекеттік орман қоры аумағын тексеру барысында өрт және ҚР табиғатты қорғау заңнамасын бұзу фактілері анықталған жоқ.


2022 ЖЫЛДЫҢ 25 МАМЫРЫНДА ҚАРҚАРАЛЫ АУДАНЫНДА ТАБИҒИ ӨРТТЕРДІ СӨНДІРУ БОЙЫНША ОҚУ-ЖАТТЫҒУЛАР ӨТКІЗІЛДІ

2022 жылдың 25 мамырында Қарқаралы мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің аумағында табиғи өрттерді сөндіру бойынша аумақтық өрт-тактикалық оқу-жаттығулары өткізілді.
Аудан, қала әкімдігі, ҚГӨЗ және Қарқаралы авиация бөлімі басшылығының өртті сөндіруге жедел түрде күштер мен құралдарды тарта отырып, ықтимал жану орнына ұшу бойынша іс-әрекеттерін тәжірибеде өткізу, өрт сөндіруді ұйымдастыру және басқару, тартылған күштер мен құралдарды басқару бойынша практикалық дағдыларды жетілдіру мақсатында оқу-жаттығулар өткізілді.
Өрт-тактикалық оқу-жаттығулар алдында өрт сөндіру техникасының, өрт сөндіру құралдарының және жеке құрамның дайындығы тексерілді.
Оқу-жаттығудың барысына сәйкес, ерекше қорғалатын табиғи аумақта авиациялық патрульдеу барысында «Қазавиаорманқорғау» РМҚК Қарқаралы авиациялық бөлімінің ұшқыш-бақылаушысы дала өртінің мемлекеттік орман қоры аумағына өтуін анықтады.
Әуе кемесінен жану орнына өрт сөндіру құралдары бар өрт сөндіруші десантшыларды түсіру жүргізіледі. Кіріспе сөздердің барысында, өрт сөндіруші десантшылар тез арада өртті сөндіруге кіріседі. Сонымен қатар, ауадан өрттің жай-күйіне барлау жүргізіледі, оның даму перспективасы бағаланады, оттың таралуы мен сөндіру барысына бақылау жүргізіледі, өрттің периметрі бойынша күштер мен құралдарды орналастыруға түзету жүзеге асырылады. Өрт апатының тез таралуына байланысты (қатты жел мен құрғақ ауа райы салдарынан) қосымша күштер мен құралдарды тарту туралы шешім қабылданады. Біраз уақыт өтілгеннен кейін Төтенше жағдайлар департаментінің Өрт сөндіру және авариялық-құтқару жұмыстары қызметі, Қарқаралы қаласы КГӨЗ Орман өрт сөндіру бекеттері, медицина қызметтері, байланыс қызметі, Қарқаралы қалалық ІІБ күштері мен құралдары, сондай-ақ Өрт орнына ерікті өрт сөндіру бөлімшелері келеді.
Келген бөлімшелер дереу өрт апатымен "күреске" қатысады. Өрт болған жерде жедел өрт сөндіру штабы құрылады, ол өрттегі жағдай туралы деректерді жинауды, өңдеуді және талдауды жүзеге асырады, жауынгерлік учаскелер бойынша күштер мен құралдарды есепке алады және бөледі, өрт сөндіру жоспарын әзірлейді. Қарқаралы ауданының Ішкі істер бөлімінің қызметкерлері өрттің әрекет ету аймағына рұқсатсыз кіруге жол бермеу мақсатында өртті оқшаулау және жою аймағын қоршауды жүзеге асырады. Жедел жәрдем бригада қызметкерлері медициналық көмек көрсету пунктінің жұмысын ұйымдастырады. Барлық аудандарда жекелеген өрттерді оқшаулау және сөндіру жұмыстары жүргізіліп, ұзақ және табанды күрестен кейін өрттің белсенді шеті тоқтатылды.
Лагерьде қосымша құралымдардың жиналуы жарияланады. Жедел өрт сөндіру штабының басшысы өртті жою туралы хабарлайды.
Өрт-тактикалық оқу-жаттығулардың нәтижелері бойынша барлық функционалдық топтардың басшыларын тарта отырып, жедел штаб отырысы өткізілді, онда оқу-жаттығулардың барысы талқыланып және оның қорытындысы шығарылды.
Оқу-жаттығу тактикаларына барлығы 50-ден астам адам, 20-дан астам арнайы техника және Eurocopter EC 145 тікұшағы жұмылдырылды.
Оқу-жаттығуды ұйымдастырушылардың сөзі бойынша, бұл іс-шаралар орман өрттерін нақты жағдайға барынша жақын жағдайларда сөндіру дағдыларын пысықтау, осы өртті жою кезінде туындауы мүмкін барлық нюанстарды жою, барлық жедел қызметтердің өзара іс-қимылы және өрт сөндіру қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін жүргізіледі.


2022 ЖЫЛДЫҢ 26 МАМЫРЫНДА ӨСКЕМЕН АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНІҢ АУМАҒЫНДА ӨСКЕМЕН, РИДДЕР ЖӘНЕ КАТОН-ҚАРАҒАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНІҢ ДЕСАНТТЫҚ-ӨРТ СӨНДІРУ ТОПТАРЫНЫҢ ӘУЕ ЖАТТЫҒУЛАРЫ ӨТТІ

Өскемен, Катонқарағай және Риддер авиация бөлімінің жеке құрамы мұқият және жан-жақты дайындықтан, түсудің барлық элементтерін пысықтау, түрлі әдіс-тәсілдерді зерделеу және оларды жүзеге асыруға машықтандыру мақсатында әуе жаттығуларынан өтті. «Орман арнайы жасақтарының» практикалық дағдыларын тәжірибелі тәлімгерлер – авиациялық өртке қарсы қызмет басшысы, авиация бөлімдерінің басшылары және ұшқыш-бақылаушылар дайындады. Атап айтатын болсақ, белсенді орман өрті аймағына жерүсті көлігімен жету әрдайым мүмкін емес, ал күштер мен құралдарды авиациямен жеткізген кезде қауіпсіз қону алаңын таңдау әрдайым мүмкін емес. Мұндай жағдайларда тікұшақтың көмегімен өрт аймағына әскерлерді қондыру туралы шешім қабылданады. Әуеден ұшқыш-бақылаушы десантшы-өрт сөндірушілердің түсуіне қолайлы, ағаштардың тәждері арасындағы өлшемі 5х5 метрден кем емес орын таңдалады.
Айта кететін болсақ, мұндай оқу-жаттығулар жыл сайын - өрт маусымының басында және ортасында өткізіледі. Қысқы демалыстан кейін тікұшақтан түсу техникасын есте сақтау және алынған дағдыларды бекіту өте маңызды, өйткені бұл орман авиациясы жұмысының қауіпсіздігінің негіздерінің бірі болып табылады.
Тікұшақ осы «шоғырланудың» үстінде ағаш шыңдарынан кемінде 10 метр биіктікте (жерге дейінгі биіктігі 45 метрден аспауы керек) ұшады. Есікті бақылаушы-ұшқыш ашып және 50 метрлік аса берік (үзілуге 900 кг) бауды тастайды, ол бойынша түсіру ролик құрылғысының көмегімен тікелей тікұшақтан жерге өрт сөндіру-десантшылары түседі.
Жаттығу кезінде бақылаушы ұшқыш пен өрт сөндіруші десантшылардың өзара әрекеті, түсу жылдамдығы (орташа-секундына үш метр), дұрыс қону және тағы басқалары бақыланылады.
Сонымен қатар ұшқыш-бақылаушылар су төгетін құрылғының (АПУ) көмегімен өртке суды ағызудың дәлдігін анықтады.
Айта кету керек, су төгетін құрылғымен жұмыс қиын және қауіпті және ұшу экипажының жоғары дайындығын талап етеді.


2022 ЖЫЛДЫҢ ӨРТ МАУСЫМЫНДА ҚАРҚАРАЛА АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНДЕ ОРМАН ЖӘНЕ АВИАЦИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ОРЫНДАУ ҮШІН БО-105 ТІКҰШАҒЫ ПАЙДАЛАНЫЛАДЫ



2022 ЖЫЛДЫҢ ӨРТ ҚАУІПТІ МАУСЫМЫНДА ОРМАН ЖӘНЕ АВИАЦИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ОРЫНДАУ ҮШІН БОРОДУЛИКА АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНІҢ МИ-2 ТІКҰШАҒЫ ЖҰМЫЛДЫРЫЛДЫ



2022 ЖЫЛДЫҢ ӨРТ ҚАУІПТІ МАУСЫМЫНДА ЖАМБЫЛ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНДЕ ОРМАН ЖӘНЕ АВИАЦИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ОРЫНДАУ ҮШІН МИ-2 ТІКҰШАҒЫ ЖҰМЫЛДЫРЫЛДЫ



2022 ЖЫЛДЫҢ 25 МАМЫРЫНДА ӨРТ АНЫҚТАЛДЫ

2022 жылдың 25 мамырында Долон филиалының Шығыс орман шаруашылығының 179 орамының аумағында өрт анықталды. Өрт сөндіру орнына өртті сөндіру және одан әрі таралуына жол бермеу үшін Бөкебай авиациялық бөлімінің өрт -сөндіру десантшылары мен жерүсті орман күзетінің қызметкерлері техникаларымен жіберілді. Барлық қызметтердің бірлескен іс-әрекетінің нәтижесінде өрт оқшауланып, жойылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ ӨРТ ҚАУІПТІ МАУСЫМЫНДА ОРМАН ЖӘНЕ АВИАЦИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ОРЫНДАУ ҮШІН БӨКЕБАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНІҢ МИ-2 ТІКҰШАҒЫ ЖҰМЫЛДЫРЫЛДЫ



2022 ЖЫЛДЫҢ 25 МАМЫРЫНДА ӨСКЕМЕН, КАТОН-ҚАРАҒАЙ ЖӘНЕ РИДДЕР АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНІҢ ДЕСАНТТЫҚ-ӨРТ СӨНДІРУ ТОПТАРЫНЫҢ ЖЕР ҮСТІ ЖАТТЫҒУЛАРЫ ӨТТІ

Өскемен, Катон-Қарағай және Риддер авиация бөлімінің жеке құрамы жер бетінде тиянақты және жан-жақты дайындау, түсудің барлық элементтерін пысықтау, әртүрлі ұшуларды зерделеу мақсатында арнайы тренажер мұнарасының базасында жерүсті жаттығуларынан өтті. «Орман арнайы жасақтарының» практикалық дағдыларын тәжірибелі тәлімгерлер – авиациялық өртке қарсы қызмет басшысы, авиация бөлімдерінің басшылары және ұшқыш-бақылаушылар дайындады.
Атап айтатын болсақ, белсенді орман өрті аймағына жерүсті көлігімен жету әрдайым мүмкін емес, ал күштер мен құралдарды авиациямен жеткізген кезде қауіпсіз қону алаңын таңдау әрдайым мүмкін емес. Мұндай жағдайларда тікұшақтың көмегімен өрт аймағына әскерлерді қондыру туралы шешім қабылданады. Әуеден ұшқыш-бақылаушы десантшы-өрт сөндірушілердің түсуіне қолайлы, ағаштардың тәждері арасындағы өлшемі 5х5 метрден кем емес орын таңдалады.
Айта кететін болсақ, мұндай оқу-жаттығулар жыл сайын - өрт маусымының басында және ортасында өткізіледі. Қысқы демалыстан кейін тікұшақтан түсу техникасын есте сақтау және алынған дағдыларды бекіту өте маңызды, өйткені бұл орман авиациясы жұмысының қауіпсіздігінің негіздерінің бірі болып табылады.
Тікұшақ осы «шоғырланудың» үстінде ағаш шыңдарынан кемінде 10 метр биіктікте (жерге дейінгі биіктігі 45 метрден аспауы керек) ұшады. Есікті бақылаушы-ұшқыш ашып және 50 метрлік аса берік (үзілуге 900 кг) бауды тастайды, ол бойынша түсіру ролик құрылғысының көмегімен тікелей тікұшақтан жерге өрт сөндіру-десантшылары түседі.
Жаттығу кезінде бақылаушы ұшқыш пен өрт сөндіруші десантшылардың өзара әрекеті, түсу жылдамдығы (орташа-секундына үш метр), дұрыс қону және тағы басқалары бақыланылады.


2022 ЖЫЛДЫҢ 25 МАМЫРЫНДА АЛМАТЫ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗДІ

2022 жылдың 25 мамырында Алматы авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушісі М.М. Исаевпен халықты ақпараттандыру бағдарламасы аясында "Батырханова Г.И." ЖК қызметкерлері арасында "орманды өрттен сақта"тақырыбында профилактикалық дәріс өткізілді. Тыңдаушылар ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасып қалған адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты.


2022 ЖЫЛҒЫ 25 МАМЫРДА БУРАБАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ӘҢГІМЕ ӨТКІЗДІ

2022 жылғы 25 мамырда Бурабай авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушісі Д.С. Баймағамбетовпен халықты ақпараттандыру бағдарламасы шеңберінде "Шаңырақ" ЖК дүкеніне келушілер арасында "Қазақстан Республикасының ормандарындағы өрт қауіпсіздігі ережелері"тақырыбында профилактикалық әңгіме өткізілді. Тыңдаушылар ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасып қалған адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты. Әңгіме барысында тыңдаушыларға өртке қарсы насихат бойынша 45 дана парақшалар таратылды.


"ОТ-2022": АУҚЫМДЫ ОҚУ-ЖАТТЫҒУЛАР АЛМАТЫ ТАУЛАРЫНДА ӨТТІ

Ауқымды оқу-жаттығулар Алматы тауларында өтті. Оған 150 құтқарушы қатысты. Іле Алатауының таулы аймағы ең көп баратын болып саналады, сондықтан онда орман өрттерінің қаупі жоғары, дейді "Хабар 24" тілшісі. Қазақстанда табиғи өрттер маусымы осы жылдың сәуір айында ашылды, бірақ таулы жерлерде ол кейінірек басталады. Соңғы күндері Іле Алатауында жауын-шашын болды. Теңіз деңгейінен үш мың метр биіктікте әлі де қар жатыр. Бірақ мұнда ауа-райы өте тез өзгереді, тіпті құрғақ шөптің кішкентай өрті де ауқымды орман өртін тудыруы мүмкін. Осындай жағдайлар жыл сайын пайда болады. Тау өрттерін сөндіру өте қиын және қымбат, авиациясыз, көптеген адамдар мен арнайы техникаларсыз жүзеге асыру мүмкін емес.
Талғат Алиев, "Қазавиаорманқорғау" РМҚК бас директорының орынбасары:
- Биыл Алматы облысында 12 орман өрті және Қазақстанның мемлекеттік орман қоры аумағында 90-ға жуық орман өрттері анықталды. Сондай-ақ, Қазақстанда құрғақ найзағай өтетін, найзағай фронттары қалыптасатын, найзағай жауын-шашынсыз өтетін аймақтар бар, бұл орман өрттерінің пайда болуына әкеледі.
Таулардың тұрақты авиациялық мониторингімен "Қазавиаорманқорғау" айналысады. Патрульдік ұшақ күн сайын Тянь-Шаньның солтүстік бөлігін шолып ұшады. Әдетте, тау өртін жою кезінде ТЖ қызметі барлық қолда бар күштер мен құралдарды жұмылдырады. Сондықтан оқу-жаттығуға өрт сөндірушілер, РЖҚЖ және құтқару қызметінің жауынгерлері ғана емес, Іле-Алатау ұлттық паркінің орманшылары да қатысты. Алғаш рет құтқарушылар өткен жылдың соңында пайда болған жаңа квадрокоптерлер қолданылды.
Григорий Беденко, тілші:
- Алматы ТЖД-ның ең жаңа сатып алуы-қытайлық компания шығаратын осындай үш өнеркәсіптік дронынан тұрады. Бұл машина кәсіби, бірнеше бейнекамералар бар, тепловизор бар және ол 8 шақырымға ұшып кете алады, яғни бұл таулардағы өртті анықтауға арналған тамаша құрал. Әдетте, табиғи өрттердің көпшілігі адамның кінәсінен болады. Фермерлер ауылшаруашылық деп аталатын жерлерді ұйымдастырады – олар былтырғы шөпті күйдіреді. Сонымен қатар, демалушылар жиі от жағады және оларды толығымен сөндіруге мән бермейді.
Ерлан Әлібеков, Алматы қаласы ТЖД бастығының орынбасары:
- Іле-Алатау ұлттық паркімен бірлесіп, әр сенбі және жексенбі күндері рейдтер жүргіземіз, таулы жерлерде от жағудың жолын кесеміз. Өрт қауіпті кезең басталғаннан бері біз 23 жеке тұлғаны әкімшілік жауапкершілікке тарттық. Бірақ, таңқаларлық жағдай, өртті тудыру үшін от жағудың қажеті жоқ. Шөпке бос бөтелкені тастау жеткілікті. Оның түбі линза сияқты жарықты сындырады. Басқа да көптеген жанама себептер бар. Сондықтан жергілікті жердің алдын алу және тұрақты мониторингі – тау өрттерімен күресудің ең тиімді тәсілі.
Авторлары: Григорий Беденко, Нұрдәулет Жақсыбаев
Дереккөз: https://24.kz/ru/news/social/item/545732-ogon-2022-masshtabnye-ucheniya-proshli-v-almatinskikh-gorakh


ІЛЕ АЛАТАУЫ ТАУЛАРЫНДА "ОТ-2022" ӨРТ-ТАКТИКАЛЫҚ ОҚУ-ЖАТТЫҒУЫ ӨТТІ

Төтенше жағдайлар қызметінің 142 қызметкері, 27 бірлік арнайы техника және 2 тікұшақ-осындай күштер мен құралдар "От-2022" өрт-тактикалық оқу-жаттығуларына жұмылдырылды. Жаттығу Іле Алатауының тауларында Кіші Алматы өзенінің шатқалында өтті. Дәл осы таулы аудан алматылықтар мен қала қонақтары жиі келетін аудан болып саналады. Орман өрттерінің пайда болу қаупі жоғары. Қазақстанда табиғи өрттер маусымы осы жылдың сәуір айында ашылды, бірақ таулы жерлерде ол кейінірек басталады. Соңғы күндері Іле Алатауында жауын-шашын болды. Теңіз деңгейінен 3 мың метр биіктікте әлі де қар бар, бірақ мұнда ауа-райы тез өзгереді. Құрғақ шөптің ауданы бойынша шағын тұтануы ауқымды орман өртін тудыруы мүмкін. Мұндай жағдайлар жыл сайын пайда болады. Тау өрттерін сөндіру өте қиын және қымбат – авиациясыз, көптеген адамдар мен арнайы техникалар қажет емес.
Талғат Алиев, "Қазавиаорманқорғау" РМҚК бас директорының орынбасары:
Биыл Алматы облысында 12 орман өрті және Қазақстанның мемлекеттік орман қоры аумағында 90-ға жуық орман өрттері анықталды. Сондай-ақ, Қазақстанда құрғақ найзағай өтетін аймақтар бар, онда найзағай фронттары қалыптасады. Жауын-шашынсыз күн күркіреп өтіп, орман өрттерінің пайда болуына әкеледі.
Таулардың тұрақты авиациялық мониторингімен "Қазавиаорманқорғау" айналысады. Патрульдік ұшақ күн сайын Тянь-Шаньның солтүстік бөлігін шолып ұшады. Әдетте, тау өртін жою кезінде ТЖ қызметі барлық қолда бар күштер мен құралдарды жұмылдырады. Оқу-жаттығуға тек өрт сөндірушілер, РЖҚЖ және құтқару қызметінің жауынгерлері ғана емес, Іле-Алатау ұлттық паркінің орманшылары да қатысты. Алғаш рет құтқарушылар өткен жылдың соңында пайда болған жаңа квадрокоптерлер қолданылды.
Беденко Григорий, тілші:
- Алматы ТЖД ең жаңа сатып алуы-бұл қытай компаниясы өндіретін 3 Өнеркәсіптік дронынан тұрады. Бұл машина кәсіби, бірнеше бейнекамера бар, тепловизор бар, ол 8 шақырымға ұша алады. Бұл таулардағы өртті анықтауға арналған тамаша құрал. Әдетте, табиғи өрттердің көпшілігі адамның кінәсінен болады. Фермерлер ауылшаруашылық деп аталатын жерлерді ұйымдастырады – олар былтырғы шөпті күйдіреді. Демалушылар көбінесе от жағып, оларды толығымен сөндіруге мән бермейді.
Ерлан Әлібеков, Алматы қаласы ТЖД бастығының орынбасары:
- Іле-Алатау ұлттық паркімен бірлесіп, әр сенбі және жексенбі күндері рейдтер жүргіземіз, таулы жерлерде от жағудың жолын кесеміз. Өрт қауіпті кезең басталғаннан бері біз 23 жеке тұлғаны әкімшілік жауапкершілікке тарттық. Бірақ, таңқаларлық жағдай, өртті тудыру үшін от жағудың қажеті жоқ. Шөпке бос бөтелкені тастау жеткілікті. Оның түбі линза сияқты жарықты сындырады. Басқа да көптеген жанама себептер бар. Сондықтан жергілікті жердің алдын алу және тұрақты мониторингі – тау өрттерімен күресудің ең тиімді тәсілі.
Авторлары: Григорий Беденко, Нұрдәулет Жақсыбаев
https://khabar.kz/ru/news/obshchestvo/item/140558-pozharno-takticheskie-ucheniya-ogon-2022-proshli-v-gorakh-zailijskogo-alatau


2022 ЖЫЛҒЫ 24 МАМЫРДА ІЛЕ-АЛАТАУ МЕМЛЕКЕТТІК ҰЛТТЫҚ ТАБИҒИ ПАРКІНІҢ АУМАҒЫНДА "ОТ-2022" ТАБИҒИ ӨРТТЕРДІ СӨНДІРУ БОЙЫНША ТАКТИКАЛЫҚ-АРНАЙЫ ОҚУ-ЖАТТЫҒУЛАРЫ ӨТТІ

2022 жылғы 24 мамырда Іле-Алатау мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің аумағында "Өрт-2022" табиғи өрттерді сөндіру бойынша тактикалық-арнайы оқу-жаттығулары өтті. Өрт-тактикалық оқу-жаттығуларды өткізгенге дейін өртке қарсы техниканың, өрт сөндіру құралдарының және жеке құрамның дайындығы тексерілді.
Оқу-жаттығудың аңызы бойынша Іле Алатауының таулы бөлігін авиациямен қарауылдауды жүргізу кезінде Алматы әуе бөлімінің бақылаушы-ұшқышы Кіші Алматы өзені бассейнінің шатқалы аумағында өрт тапты.
Алматы әуе бөлімінің бақылаушы-ұшқышы өрт туралы ақпаратты "Қазавиаорманқорғау"РМҚК республикалық диспетчерлік қызметіне береді.
Ұшақта орнатылған дауыс зорайтқыштардың көмегімен демалушыларға шатқал аумағынан кету қажет болатын қауіпті жағдай туралы хабарлау жүргізіледі.
Өрт туралы ақпарат Алматы қаласы ТЖД Бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметіне және Алматы қаласы ТЖД "ӨСжАҚЖҚ" күштер мен құралдарды жедел басқару орталығының өрт байланысының орталық пунктіне беріледі.
Қатты жел мен құрғақ ауа райы орман алқабы аумағында оттың тез таралуына ықпал етеді.
Жану орнына сыртқы аспада суағар құрылғысы бар Ми-8 тікұшағы келеді және өрт ошақтарына суды мақсатты ағызуды жүргізеді.
Дабыл бойынша, өрт шыққан жерге бірінші болып Медеу филиалының, Іле-Алатау МҰТП жердегі күзет жасағы келеді. Жоғары өтімді машиналардағы орманшылардың мобильді бригадалары өрт ошағына еніп, онда аспалы өрт сөндіргіштердің, шартылдақтар мен күректердің көмегімен жалынмен күреседі.
Орманшылық өкілдеріне көмекке РЛО-М аспалы орман өрт сөндіргіштерімен және ауа үрлегішпен жарақталған "Қазавиаорманқорғау" РМҚК Алматы авиабөлімінің өрт сөндіруші-десантшылары келеді.  Кіріспе алғаннан кейін, жақындаған арматура дереу өрт элементімен "шайқасқа" кірді.
Өртті тоқтату үшін периметрдің айналасындағы жанып жатқан аумақ арнайы көбіктен жасалған қорғаныш жолақпен жабылған. Аспалы өрт сөндіргіштердің көмегімен өрт сөндірушілер оттың таралуын тоқтатуға тырысады. Орман алқабын жалмап, жалын тау бөктеріне тез тарайды және ТЖ аймағынан эвакуацияланып жатқан адамдарды басып озады.
Ми-8 тікұшағының көмегімен зардап шеккендерге көмекке іздестіру, алғашқы медициналық көмек көрсету және оларды қауіпсіз аймаққа эвакуациялау үшін құтқарушылар мен кинологтар жасақтары жеткізіледі. Өрттің тікұшақ алаңында жедел өрт сөндіру штабы құрылады, ол өрттегі жағдай туралы деректерді жинауды, өңдеуді және талдауды жүзеге асырады, күштер мен құралдарды жауынгерлік учаскелер бойынша есепке алады және бөледі, сөндіру жоспарын әзірлейді.
Полиция қызметкерлері өрттің әрекет ету аймағына рұқсатсыз кіруге жол бермеу мақсатында өртті оқшаулау және жою аймағын қоршауды жүзеге асырады.
Өртті сөндіруге Алматы қаласы ТЖД "ӨСжАҚЖҚ" ММ, Алматы облысы ТЖД "ӨСжАҚЖҚ" ММ, №5 ӨСБ, №1 ӨСБ, Алматы Тазалық суару-жуу машиналары жұмылдырылады. Өрт сөндіру бөлімшелері өрттің одан әрі таралуына жол бермей, жаппай су шабуылын ұйымдастырады. Алматы қаласы ТЖД қызметкерлері квадрокоптердің көмегімен қалыптасқан жағдайды бағалау үшін өрт ошақтарын қосымша аэровизуалды тексеру жүргізеді. Алматы қаласы құтқару қызметінің құтқарушылары алғашқы медициналық көмек алу үшін Апаттар медицинасы орталығының бригадасына тасымалданатын екі зардап шегушіні тапты. РЖҚТ құтқарушылар тобы жоғалған туристерді іздестіру-құтқару жұмыстарын және оларды қауіпсіз жерге түсіруді жүргізуде.
Кейін "бірнеше сағат қажырлы күрес апатымен барлық учаскелерінде орындалды тоқтату қолданыстағы жиегінің өрт бойынша жұмыстар жүргізілуде оқшаулау және дотушиванию жекелеген өртену орындарының, шартты ошақтары сөндірілді барлық бағыттары бойынша.
Лагерьде қосымша құралымдардың жиналуы жарияланады. Өрт сөндіру жедел штабының бастығы өртті жою туралы хабарлайды. Өрт-тактикалық оқу-жаттығулардың нәтижелері бойынша барлық функционалдық топтардың басшыларын тарта отырып, жедел штаб отырысы өткізілді, онда оқу-жаттығулардың барысы талқыланды және оның қорытындысы шығарылды.
Оқу-жаттығу жұмыстарына барлығы 140-тан астам адам, 25-тен астам арнайы техника, 2 квадрокоптер, 2 тікұшақ, 1 ұшақ жұмылдырылды.
Оқу-жаттығуды ұйымдастырушылардың айтуынша, бұл іс-шаралар орман өрттерін нақты жағдайға барынша жақын жағдайларда сөндіру дағдыларын пысықтау, осы өртті жою кезінде туындауы мүмкін барлық нюанстарды кешіктіру, барлық жедел қызметтердің өзара іс-қимылы және өрт сөндіру қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін жүргізіледі.


2022 ЖЫЛҒЫ 24 МАМЫРДА БАЯНАУЫЛ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІСТЕР ӨТКІЗДІ

2022 жылдың 24 мамырында Баянауыл авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушілерімен С.М. Отарбаев және Г.Ж. Жұмабай халықты ақпараттандыру бағдарламасы аясында Жасыбай демалыс аймағының туристері арасында өртке қарсы тақырыпта алдын алу дәрістері өткізілді. Тыңдаушылар ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасып қалған адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты. Сондай-ақ өртке қарсы насихат бойынша парақшалар таратылды.


2022 ЖЫЛҒЫ 24 МАМЫРДА ПАВЛОДАР АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗДІ

2022 жылғы 24 мамырда Павлодар авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушісі В.В. Бабаковпен халықты ақпараттандыру бағдарламасы шеңберінде "Шалдай ЖББОМ" КММ оқушылары арасында өртке қарсы тақырыпта профилактикалық дәріс өткізілді. Тыңдаушылар ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасып қалған адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты.


2022 ЖЫЛДЫҢ 23 МАМЫРЫНДА ӨРТ ШЫҚТЫ

2022 жылғы 23 мамырда Степногорск ҚМУ Бейбіт орманшылығының 90 кварталына қауіп төндіретін өрт анықталды. Өрт болған жерге Ақмола авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші десантшылары мен жердегі орман күзетінің қызметкерлері өрт сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін техникамен жіберілді. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды, мемлекеттік орман қорына төнген қауіп жойылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 23 МАМЫРЫНДА ӨРТ ШЫҚТЫ

2022 жылғы 23 мамырда "Бурабай" МҰТП Бурабай орманшылығының 5 орамының аумағында өрт анықталды. Өрт шыққан жерге Боровской авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші десантшылары мен жердегі орман күзетінің қызметкерлері өрт сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін техникамен жіберілді. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды.


2022 ЖЫЛҒЫ 23 МАМЫРДА ЖАМБЫЛ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗДІ

2022 жылдың 23 мамырында Жамбыл облысы Мойынқұм ауданы әкімдігінің ішкі саясат бөлімінің "Жастар ресурстық орталығы" КММ қызметкерлері арасында Жамбыл авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушісі А.М. Дурмешев халықты ақпараттандыру бойынша "орманды өрттен сақтаңыздар"тақырыбында профилактикалық дәріс өткізді. Дәріске қатысушылар ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасқан адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты.


ОРМАНДЫ ӨРТТЕН ҚОРҒАҢЫЗ!

Табиғи өрт – адамдар мен жануарлар үшін аса қауіпті. Егер сіз табиғи өртті байқасаңыз, не істеу керек? Басталған өртті өз күштерімен сөндіруге болады. Ол үшін ұзындығы 1,5 – 2 м болатын қатты ағаш бұтақтарының шоғыры жеткілікті, өрттің шетіне бүйірден өрт ошағына қарай сырғымалы соққылар жасап, әр келесі соққымен негізгі жалынды қағып, сол жерде бұтақтардың шоғыры ұсталады, жанып тұрған жиекке басылады және шығарылады. Бұл жанғыш материалдарды салқындатуға қол жеткізеді.
Өртті сөндірудің тағы бір тәсілі бар. Егер қолыңызда күрек болса, онда оттың шетінде шұңқырлар немесе кішкентай арықтар қазылады, олардан топырақ жалынның төменгі бөлігіне тасталады. Алдымен олар отты сөндіреді, содан кейін өртті тоқтатып, оның шетіне қайтадан құйылады
топырақ биіктігі 6-8 см және ені 0,5 м болатын қатты жолақпен, оттың таралуын оның қозғалыс жолында жанғыш материалдарды тырнап тоқтатуға болады. Тазартылған жолақтың ені кемінде 0,5 м болуы керек, егер жану орнының жанында тоған болса, онда су отты сөндірудің ең тиімді құралы болып табылады.
Егер өртті сөндіру мүмкін болмаса, қауіпті аймақтан жолға, соқпаққа, кең алаңқайға, өзен жағасына немесе су қоймасына, далаға тез шығыңыз. Орман өрті аймағынан өрт қозғалысының бағытына перпендикуляр және тек желге қарай шығу қажет жағына. Егер өрттен құтылу мүмкін болмаса, су қоймасына кіріңіз немесе басыңызды және жоғарғы денеңізді дымқыл киіммен жабыңыз. Ашық кеңістікте немесе тазартыңыз, жерге жақын ауамен дем алыңыз, ауызды және мұрынды мақта-дәке немесе дымқыл шүберекпен жабыңыз. Әрқашан есіңізде болсын, кез-келген өртті жоюдан гөрі алдын-алу оңайырақ.
Табиғи ортада өрттің алдын алу мақсатында тыйым салынады:
- От жағуға, мангалдарды, тамақ дайындауға арналған басқа да құралдарды пайдалануға;
- Темекі шегуге, жанып тұрған сіріңкені, темекі тұқылын тастауға, ыстық күлді сілкіп тастауға;
- Қарудан ату, пиротехникалық бұйымдарды пайдалану;
- Орманда бензинмен, керосинмен және өзге де жанғыш заттармен майланған немесе сіңірілген сүрту материалын қалдыруға;
- Жұмыс істеп тұрған Іштен жану қозғалтқыштарының бактарына отын құюға, жұмыс істеу үшін қозғалтқышты қоректендіру жүйесі ақаулы техниканы шығаруға, сондай-ақ отын құйылатын машиналардың жанында темекі шегуге немесе ашық отты пайдалануға;
- Шөпті, сондай-ақ егістіктердегі сабанды жағыңыз.
Табиғатқа барғанда сергек болыңыз. - Орманға на пикнике емес разжигайте алаулар! Балалардың отпен ойнауына жол бермеңіз!
РМҚК "КАЗАВИАЛЕСООХРАНА"
Ақмола Авиациялық бөлімшесі
Ақкөл Газеті


2022 ЖЫЛҒЫ 22 МАМЫРДА ПАВЛОДАР АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ӨРТТІ АНЫҚТАДЫ

2022 жылғы 22 мамырда Павлодар авиациялық бөлімшесінің қызметкерлерімен авиациялық патрульдеу барысында Бесқарағай филиалы Майқарағай орманшылығының 90 орамының аумағында өрт анықталды. Өрт шыққан жерге өртті сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін Павлодар авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші десантшылары мен жердегі орман күзетінің қызметкерлері техникамен қонды. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды.


2022 ЖЫЛҒЫ 21 МАМЫРДА АҚМОЛА АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ӨРТТІ АНЫҚТАДЫ

2022 жылғы 21 мамырда Ақмола авиациялық бөлімшесінің қызметкерлерімен авиациялық патрульдеу барысында Отрадный КММ Бөрлі орманшылығының 111 кварталының аумағында өрт анықталды. Өрт болған жерге Ақмола авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші десантшылары мен жердегі орман күзетінің қызметкерлері өрт сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін техникамен жіберілді. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды.


2022 ЖЫЛҒЫ 21 МАМЫРДА АҚМОЛА АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ӨРТТІ АНЫҚТАДЫ

2022 жылғы 21 мамырда Ақмола авиациялық бөлімшесінің қызметкерлерімен авиациялық патрульдеу барысында Ақкөл ҚМУ Ақкөл орманшылығының 20 орамының аумағында өрт анықталды. Өрт болған жерге Ақмола авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші десантшылары мен жердегі орман күзетінің қызметкерлері өрт сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін техникамен жіберілді. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды.


2022 ЖЫЛҒЫ 20 МАМЫРДА БАЯНАУЫЛ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІМЕН ӨРТ ШЫҚТЫ

2022 жылғы 20 мамырда Баянауыл авиациялық бөлімшесінің қызметкерлерімен авиациялық патрульдеу барысында Баянауыл МҰТП Баянауыл орманшылығының 2 орамының аумағында өрт анықталды. Жану орнына тікұшақтың көмегімен Баянауыл авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші десантшылары мен жердегі орман күзетінің қызметкерлері өртті сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін жеткізілді.
Өрт орнына қосымша тікұшақпен су жеткізу ұйымдастырылды. Өртті сөндіру қиын таулы жерлермен күрделене түсті. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды.


"ҚАЗАВИАОРМАНҚОРҒАУ" РМҚК ҰЖЫМЫН 44 ЖЫЛДЫҒЫМЕН ҚҰТТЫҚТАУ

Құрметті әріптестер!
Ұжымды кәсіпорынның құрылғанына 44 жыл толуымен шын жүректен құттықтаймын!
Жарты ғасырға жуық уақыт -бұл шын мәнінде ұзақ тарих, бұл біздің елдегі экономикалық және әлеуметтік өзгерістерге сәтті бейімделуден өткен жол. Осының арқасында Қазақ ормандарды авиациялық қорғау және орман шаруашылығына қызмет көрсету базасы өзінің 44 жылын Қазақстан Республикасының аумағында орман және ландшафтық өрттерді анықтау және сөндіру бойынша мол тәжірибесі бар тұрақты және сенімді кәсіпорын ретінде қарсы алады.
Ұжымға көпжылдық адал еңбегі мен жоғары кәсібилігі үшін шын жүректен алғыс айтамын! Осы айтулы күні Сіздерге сәттілік пен гүлдену, денсаулық, бақыт пен амандық тілеймін!
Құрметпен,
"Қазавиаорманқорғау"РМҚК бас директоры
Кесимбаев А.А.


ОСЫНДАЙ КӘСІП БАР – ОРМАН ҚОРҒАУ

Құрметті оқырман! Бұл мақалада біз ерекше мамандық — өрт сөндіруші туралы сөйлесетін боламыз.
Мақала Қазақ ормандарды авиациямен қорғау және орман шаруашылығына қызмет көрсету базасының 44 жылдығына орайластырылған.
Аннотация
Мемлекеттік орман қоры жерінің жалпы ауданы (орман шаруашылығының мұқтаждарына арналған орман және ормансыз жерлер) 30,56 млн.га құрайды, орман қорының өрттерден белсенді қорғалатын алаңының бір бөлігі - 8,869 млн. га, авиа орман қорғау жауапкершілігі аймағында орналасқан.
Өрт сөндіруші десантшылардың әуе жаттығулары арнайы түсіру құрылғысының (СУР)көмегімен жүзеге асырылады.
"Қазавиаорманқорғау" РМҚК — жетуі қиын жерлердегі өрттерді бақылау және сөндірумен айналысатын және десанттау көмегімен топтарды өртке жеткізетін Қазақстан Республикасындағы жалғыз кәсіпорын.
Себебі, жолдар жоқ жерлерде ормандарды қорғауды тек авиацияны қолдану арқылы қамтамасыз етуге болады. Ормандарды авиациялық қорғау жүйесінде екі ерекше мамандық бар: бақылаушы ұшқыш және өрт сөндіруші десантшы.
Түсу 10, 20, 30 және 40 метр биіктіктен жүзеге асырылады. Осындай биіктіктен өрт сөндіруші десантшыларға орман өрттерін сөндіру кезінде тікелей жұмыс істеуге тура келеді.
Бақылаушы-ұшқыш мамандығы туралы біз өткен мақалада айтқан болатынбыз, бүгін біз өрт сөндіруші-десантшы мамандығына лайықты назар аударамыз.
Тарихи анықтама
Десантшы-өрт сөндіруші мамандығы авиациялық орман қорғау шататтық кестесіне тікұшақтарды (Ми-1, Ми-4, Ка-26, Ми-6, Ми-8) енгізумен және 1960 жылы барабан түріндегі түсіру құрылғысын (СУ-Б) әзірлеумен ормандарды өрттен қорғаудың авиациялық базасының штат кестесіне енгізілді, бұл орман өрт сөндірушілерінің ұтқырлығын арттырды, адамдар мен жүктерді 40 метр биіктікте тұрған тікұшақтан түсіруге мүмкіндік береді.
Өрт сөндіруші десантшы деген кім?
Әлемде көптеген түрлі мамандықтар бар және олардың әрқайсысы маңызды. Бүгін біз ерекше мамандық-өрт сөндіруші туралы сөйлесетін боламыз.
Бұл қиын және жауапты жұмыс, бұл жұмысқа байланысты кез-келген қиындықтар мен қиыншылықтарға төтеп беретін нағыз ер адамдар үшін жұмыс. Мұндай жұмысқа бәрі бірдей төтеп бере алмайды, бірақ барлық сынақтардан лайықты өтіп, қалуға шешім қабылдағандар шынымен ғажайыптар жасайды, баға жетпес орман байлығын, кейде елді мекендер мен экономика объектілерін үнемдейді.
Десантшы-өрт сөндірушінің негізгі міндеті орман өрттерін сөндіру бойынша жұмыс болып табылады, ол үшін ол үнемі әзірлікте болады. Атап айтқанда, бақылаушы ұшқыш берген тапсырма бойынша орман өртін сөндіру жөніндегі жұмыс орнына ұшуға немесе шығуға. Өрт сөндіруші-десантшы құрметті атағын алып жүрмес бұрын," жаңа шақырылушы " медициналық комиссиядан және өрт сөндіруші-десантшыны даярлау бағдарламасы бойынша дайындықтан өтуі қажет.
Осы бағдарлама шеңберінде өрт сөндіруші-десантшы барлық өрт сөндіру құралдарын қолдана отырып орман өрттерін сөндіру жөніндегі жұмыстарды орындау тәртібін, өрт сөндіру құралдарының техникалық сипаттамаларын, оларды жөндеу және техникалық қызмет көрсету тәртібін, бөлімшеде бар радиоқұралдар мен сөйлесу құрылғыларын пайдалану білігін зерделейді, десанттық жұмыстарды орындау қағидаларын зерделейді.
Оқыту және емтихандарды сәтті тапсыру қорытындылары бойынша жаңа шақырылушылар 3-сынып, "десантшы-өрт сөндіруші" біліктілігін алады және кейіннен десант-өрт сөндіру тобына қабылданады.
Десанттық-өрт сөндіру тобы 6 өрт сөндіруші десантшыдан тұрады және нұсқаушы басқаратын саны 12 адамнан тұратын десантшы-өрт сөндірушілер командасының құрамына кіруі мүмкін.
Шалғай аумақта орналасқан орман өртіне суды жеткізу үшін қолданылатын Р-1.00 (көлемі 1000 литр) резервуарды жеткізу, ілмекпен ажырату бойынша оқыту.
Әрқашан жұмысқа дайын
Өрт болмаған кезде өрт сөндіруші десантшылар профилактикалық жұмыстарды жүргізуге, өртке қарсы іс-шараларға, шаруашылық-құрылыс жұмыстарына және басқа да өндірістік тапсырмаларға қатысады. Қызметтік жолаушы ретінде тікұшақтарда орман патрульдік ұшуларды және ұшақтарда көліктік ұшуларды орындайды. Тікұшақтан немесе жаттығу мұнарасынан түсіру құрылғысында жаттығу түсулерін орындайды. Түсіру құрылғысының, өрт сөндіру құралдарының және дала жабдықтарының жұмысқа дайындығын жүргізеді, олардың сақталуы мен жарамдылығын бақылайды.
Бұл қызықты
Орман өрттерінің пайда болуының негізгі себептері-адамның іс-әрекеті, найзағай разрядтары, шымтезек чиптерінің өздігінен жануы және ауылшаруашылық өртену ыстық ауа-райында немесе өрт қаупі бар Маусымда (орманда қар жамылғысы еріген сәттен бастап толық жасыл жамылғының пайда болуына немесе тұрақты жаңбырлы күзгі ауа-райының басталуына дейінгі кезең). Орман өрттері ағаштар мен бұталарды, орманда дайындалған сүректі жояды. Өрттердің нәтижесінде орманның қорғаныш, су қорғау және басқа да пайдалы қасиеттері төмендейді, фауна, құрылыстар, ал жекелеген жағдайларда елді мекендер жойылады. Сонымен қатар, орман өрті адамдар мен ауылшаруашылық жануарларына үлкен қауіп төндіреді.
Өрттің сипатына және орман құрамына байланысты орман өрттері төменгі, жоғарғы және топырақ өрттері болып бөлінеді.
Қарқындылығы бойынша орман өрттері әлсіз, орташа және күшті болып бөлінеді. Қарқындылығы жану жағдайына байланысты және запастағы жанғыш материалдарды, еңіс жерлерде, тәулік уақыты, әсіресе жел күшін.
Өрттің таралу жылдамдығы бойынша Төменгі және жоғарғы өрттер тұрақты және қашқын болып бөлінеді. Әлсіз төменгі өрттің таралу жылдамдығы 1 м/мин - ден аспайды, күшті - 3 м/мин - ден асады, әлсіз жоғарғы өрттің жылдамдығы 3 м/мин-ге дейін, орташа-100 м/мин-ге дейін, ал күшті-100 м/мин-ден асады.
Авиация бөлімшесінің жеке құрамы жерде мұқият және жан-жақты дайындау, түсірудің барлық элементтерін пысықтау, әртүрлі тәсілдерді зерделеу және оларды орындау бойынша жаттығу мақсатында арнайы тренажер-мұнара базасында жерүсті даярлығынан өтеді.
Төменгі әлсіз өрттің биіктігі 0,5 м - ге дейін, орташа - 1,5 м, күшті-1,5 м-ден жоғары.
Әлсіз топырақ (жер асты) өрті жану тереңдігі 25 см - ден аспайтын, орташа - 25-50 см, күшті-50 см-ден асатын өрт болып саналады.
Сұрапыл күндер
Өрт сөндіруші десантшыларға орман өрттерін сәуірден қазанға дейін, орманда қар жамылғысы еріген сәттен бастап толық жасыл жабын пайда болғанға дейін немесе тұрақты жаңбырлы күзгі ауа райы басталғанға дейін сөндіруге тура келеді.
Орман өрттерін байқау негізінен жердегі Бақылау пункттерінен, сондай-ақ ормандарды авиациямен және жердегі патрульдеу кезінде жүзеге асырылады.
Өрт қаупі бар маусым басталар алдында арнайы пәндер бойынша Теориялық оқыту жүргізіледі.
Тәжірибе көрсеткендей, орман өрттерімен күресте уақыт факторы үлкен маңызға ие. Орман өртін анықтаудан бастап оны жою жөнінде шешім қабылданғанға дейін ең аз уақыт жұмсалуға тиіс. Бұл ретте өрт сөндіру күштері мен құралдарын ұйымдастыру және дайындау маңызды міндет болып табылады. Орман өрттерін сөндіру кезінде арнайы өрт сөндіру құралдары да пайдаланылады, олар өзінің ұтқырлығы мен габаритімен ерекшеленеді, бұл ауыр орман жағдайларында орман өрттерімен тиімді күресуге мүмкіндік береді. 
Теориялық оқыту орман өрт сөндіру жабдықтары мен механизмдері пәні бойынша жүргізіледі
Өрттерді сөндіру үшін қажетті күштер мен құралдарды жіберген кезде өрт сөндіру басшысы өрттің ықтимал күші мен таралу жылдамдығын және өрт қауіптілігінің дәрежесін ескереді.
Ірі өрттерді сөндіру кезінде орманда бар шептер мен тосқауылдар барынша пайдаланылады, сондай-ақ өртті қоршаған учаскелердің әртүрлі жануы, күштер мен құралдарды маневрлеу жеделдігі ескеріледі, оларды бірінші кезекте шебер таңдалған "негізгі позицияларға" шоғырландырады, өртке қатысты неғұрлым қауіпті және бағалы екпелерге апаратын жолды кесіп тастайды. Айта кету керек, үлкен өрттер, әдетте, кішігірім өрттердің пайда болуы аясында әрекет етеді.
Теориялық оқытудан өткеннен кейін әрбір өрт сөндіруші десантшы авиа-өрт қызметі қызметкерлерінен біліктілігін растау үшін емтихандар мен сынақтар тапсыруы тиіс
Ірі өртті сөндіру бойынша жұмыстарды келесі кезеңдерге бөлуге болады: өртті барлау; өртті оқшаулау, яғни өрттің жаңа таралу мүмкіндігін жою; өртті жою, яғни жану ошақтарын толық сөндіру; өрттерді қарауылдату.
Өртті барлау қамтиды шекарасын нақтылау және өртті анықтау, түрін және күшін жану жиегі мен оның жекелеген бөліктерінде әр түрлі уақытта. Барлау нәтижелері бойынша болжайды ықтимал ереже жиегінің өрт, оның сипаты мен күші жанудың талап етілетін уақыт алға.
Халықты ақпараттандыру бағдарламасы аясында Әуе өрт қызметінің қызметкерлері профилактикалық дәрістер мен тұрғындар ортасының сұхбаттарын өткізеді.
Өрттің даму болжамының негізінде өртті қоршаған учаскелердің орман-табиғат сипаттамаларын ескере отырып, ықтимал тірек желілерін (өзендер, бұлақтар, ойпаттар, жолдар және т.б.) ескере отырып, өртті тоқтату жоспары жасалады, өртті тоқтату тәсілдері мен тәсілдері айқындалады.
Неғұрлым күрделі және энергияны өртті сөндіру болып табылады. Әдетте, орман өртін оқшаулау екі кезеңде жүзеге асырылады. Бірінші кезеңде өрттің таралуы оның жану жиегіне тікелей әсер ету арқылы тоқтатылады. Екінші кезеңде бөгегіш жолақтар мен арықтарды төсеу жүргізіледі, өрттің шеткері аймақтары оның таралуын қалпына келтіру мүмкіндігін болдырмау мақсатында өңделеді.
Өртке қарсы профилактиканы жүргізу мақсатында авиа-өрт қызметінің қызметкерлері ормандарды өрттен қорғауға арналған баннерлер орнатады
Айналасында бөгегіш жолақтар салынған не өрттерді оқшаулаудың басқа да қолданылған тәсілдері олардың қайта жаңару мүмкіндігін сенімді түрде болдырмайтынына толық сенімділік болған кезде ғана оқшауландырылған болып есептеледі.
Өртті сөндіру оны локализациялаудан кейін өрт өткен аумақта қалған жану ошақтарын жоюдан тұрады.
Аумақты абаттандыру және көгалдандыру мақсатында авиа өрт сөндіру қызметінің қызметкерлері көшет отырғызуда
Өртті қарауылдау өрттің қайта таралуын болдырмау мақсатында өртпен өткен алаңды және әсіресе өрттің жиегін үздіксіз немесе мерзімді тексеруден тұрады. Өрт сөндіргіштерді қарауылдау оқшаулау жолағы бойынша жүйелі аралау жолымен жүргізіледі. Қарауылдау ұзақтығы ауа райы жағдайына байланысты анықталады.
Орман өрттерін сөндіру кезінде мынадай тәсілдер мен техникалық құралдар қолданылады:
  • өрттің жиегіне бұтақтарды жағу;
  • өрт жиегін топырақпен жабу;
  • өрттің таралу жолында бөгегіш және минералдандырылған жолақтарды (арықтарды)төсеу;
  • күйдіру (қарсы төменгі және жоғарғы отты);
  • жанып тұрған жиекті сумен сөндіру;
  • химиялық заттарды қолдану;
  • бұлттардан жауын-шашынды жасанды жолмен шығару.
Бөгегіш деп орман екпелері мен жанғыш материалдар алынған жердің жолағы, минералданған - шөпті өсімдіктер, топырақтың минералды қабатына дейінгі орман қоқысы алынып тасталған жердің жолағы деп аталады.
Өрттерді сөндіру үшін тәсілдер мен техникалық құралдарды таңдау өрттің түріне, күші мен таралу жылдамдығына, табиғи жағдайға, өрт сөндіру күштері мен құралдарының болуына және сөндірудің белгіленген тәсілдеріне байланысты болады.
Орман өрттерімен күресудің бір әдісі-өртену-өртке бағытталған жасанды түрде бақыланатын өрт.
Өртеу орман алаңындағы шептерден (жолдардан, соқпақтардан, бұлақтардан, менализацияланған жолақтардан және т.б.), ал жарылғыш заттардың, техниканың немесе химиялық заттар ерітінділерінің көмегімен арнайы салынған тірек жолақтарынан осындай кедергілер болмаған жағдайда жүргізіледі. Тірек жолақтарының ені 0,3-0,5 м және одан астам. Жасаруды бастамас бұрын, жасөспірім өсімдікті кесіп, алып тастаңыз. Қылқан жапырақты тұқымдылардың жас төлдері ұшымен өрт жағына қарай құлатылады, жасыту жүргізілгеннен кейін жолақтың артындағы ағаштардың ұшар басына өрттің өтуіне жол бермеу үшін өлі ағаштар мен қураған ағаштарды жолақ арқылы лақтырады және одан терең сүйретеді.
Күйдіру кезінде жер үсті қабатын тұтату үшін арнайы жану аппараттары немесе импровизацияланған құралдар қолданылады. Күйдіруді өрт шебіне қарсы 10-100 м қашықтықта, ал жоғары өрттерде - 100-200 м қашықтықта жүргізу керек.
Өртті тоқтату үшін ең қолайлы уақыт-бұл кеш және таңертең.
Авиаорман қорғау мамандарын кәсіби даярлаудың жоғары деңгейі, орман өрттерін анықтау және сөндіру бойынша жұмыстарды жүргізуде жер үсті қызметімен белсенді өзара іс-қимыл жасау, орман өрттеріне жедел ден қою Қызмет жұмысының негізгі құраушылары және өрт сөндірудегі табыстың кепілі болып табылады.


2022 ЖЫЛҒЫ 20 МАМЫРДА ӨСКЕМЕН АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗДІ

2022 жылғы 20 мамырда Өскемен авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушісі М.В. Воробьевпен халықты ақпараттандыру бойынша бағдарлама шеңберінде Өскемен қаласының № 42 балабақшасында "Орманды өрттен қорғау" тақырыбында ойын-сауық және жарыс түрінде профилактикалық дәріс өткізілді. Балалар ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасып қалған адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты. Сондай-ақ өртке қарсы насихат бойынша парақшалар таратылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 20 МАМЫРЫНДА БОРОДУЛИХА АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІМЕН ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗІЛДІ

2022 жылғы 20 мамырда Бородулиха авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушісі Д.Ю. Мокроусовпен халықты ақпараттандыру бойынша бағдарлама шеңберінде "Галелла" және "Канада" дүкендерінің қызметкерлері мен келушілері арасында "ормандағы өрт қауіпсіздігі ережелері"тақырыбында профилактикалық дәрістер өткізілді. Тыңдаушылар ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасып қалған адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты. Сондай-ақ өртке қарсы насихат бойынша парақшалар таратылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 19 МАМЫРЫНДА ҚОСТАНАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗДІ

2022 жылғы 19 мамырда Қостанай авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушісі Б.У. Иралинмен халықты ақпараттандыру жөніндегі бағдарлама шеңберінде Лесное ауылының тұрғындары арасында өртке қарсы тақырыпта профилактикалық дәріс өткізілді. Тыңдаушылар ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасып қалған адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты. Сондай-ақ өртке қарсы насихат бойынша парақшалар таратылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 19 МАМЫРЫНДА КАТОНҚАРАҒАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗДІ

2022 жылдың 19 мамырында Катонқарағай авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушісі Ю.М. Котельников халықты ақпараттандыру бағдарламасы аясында "Жас туристер станциясы" КММ қызметкерлерінің арасында өртке қарсы тақырыпта алдын алу дәрісін өткізді. Ұйым қызметкерлері ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасқан адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты. Дәріс соңында қатысушыларға үгіт-насихат парақшалары таратылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 19 МАМЫРЫНДА ӨРТ ШЫҚТЫ

2022 жылғы 19 мамырда Баянауыл МҰТП Баянауыл орманшылығының 24 орамы аумағында өрт шықты. Өрт апатымен күреске Баянауыл авиациялық бөлімшесінің және Баянауыл МҰТП күштері мен құралдары лақтырылды. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 18 МАМЫРЫНДА ЖАМБЫЛ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗДІ

2022 жылдың 18 мамырында Жамбыл авиациялық бөлімінің десантшы-өрт сөндірушісі Нұржан Кеңесалыұлы халықты ақпараттандыру бағдарламасы аясында "Мойынқұм құрылыс компаниясы" ЖШС қызметкерлері арасында өртке қарсы тақырыпта алдын алу дәрісі өткізілді.Тыңдаушылар ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасып қалған адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты. Сондай-ақ өртке қарсы насихат бойынша парақшалар таратылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 18 МАМЫРЫНДА АҚМОЛА АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ӘҢГІМЕ ӨТКІЗДІ

2022 жылғы 18 мамырда Ақмола авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушілерімен халықты ақпараттандыру бойынша бағдарлама шеңберінде И.В. Достовалов және А.В. Достовалов Радовка жалпы орта білім беру мектебінің оқушылары арасында "Қазақстан Республикасының ормандарындағы өрт қауіпсіздігі ережелері" тақырыбында профилактикалық әңгіме өткізді. Тыңдаушылар ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасып қалған адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты. Әңгіме барысында тыңдаушыларға өртке қарсы насихат бойынша парақшалар таратылды.


1 МАМЫР – ҚАЗАҚСТАН ХАЛЫҚТАРЫНЫҢ БІРЛІГІ КҮНІ!

Құрметті Қазақстандықтар!
    Сіздерді 1 Мамыр - Қазақстан халықтарының бірлігі күнімен шын жүректен құттықтаймыз! Сізге шын жүректен зор денсаулық, бақыт, игілік және алдағы жұмысыңызда тек шығармашылық табыс пен жаңа жобалар мен идеялардың жүзеге асырылуын тілейміз!
 Ізгі тілекпен, РМҚК «Қазавиаорманқорғау» ұжымы.


2022 ЖЫЛДЫҢ 29 СӘУІРІНДЕ КӨКШЕТАУ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІМЕН ОРМАНДАРДЫ ӨРТТЕН ҚОРҒАУҒА АРНАЛҒАН АҚПАРАТТЫҚ БАННЕР ОРНАТЫЛДЫ

2022 жылдың 29 сәуірінде Көкшетау авиациялық бөлімшесінің қызметкерлерімен "Көкшетау" МҰТП РММ (Красный Кордон ауылы) аумағында өртке қарсы алдын алуды жүргізу мақсатында ормандарды өрттен қорғауға арналған баннер орнатылды.


2022 ЖЫЛҒЫ 29 СӘУІРДЕ КАТОН-ҚАРАҒАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ОРМАНДАРДЫ ӨРТТЕН ҚОРҒАУҒА АРНАЛҒАН АҚПАРАТТЫҚ БАННЕРЛЕР ОРНАТТЫ

2022 жылғы 29 сәуірде Катон-Қарағай авиациялық бөлімшесінің қызметкерлері өртке қарсы профилактиканы жүргізу мақсатында "Катон-Қарағай" МҰТП РММ аумағында және "Шыңғыс" дүкенінің маңында ормандарды өрттен қорғауға арналған баннерлер орнатты.


2022 ЖЫЛҒЫ 29 СӘУІРДЕ ҚОСТАНАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ОРМАНДАРДЫ ӨРТТЕН ҚОРҒАУҒА АРНАЛҒАН АҚПАРАТТЫҚ БАННЕРЛЕР ОРНАТТЫ

2022 жылғы 29 сәуірде Қостанай авиациялық бөлімшесінің қызметкерлері өртке қарсы профилактиканы жүргізу мақсатында авиация бөлімшесінің аумағына кіретін жерде және Әулиекөл-Лесной жолында ормандарды өрттен қорғауға арналған баннерлер орнатты.


2022 ЖЫЛҒЫ 29 СӘУІРДЕ МОЙЫНҚҰМ ҚМУ-ДА ТАБИҒИ ӨРТТЕРДІ СӨНДІРУ БОЙЫНША ОҚУ-ЖАТТЫҒУЛАР ӨТКІЗІЛДІ

2022 жылдың 29 сәуірінде Мойынқұм ҚМУ-де табиғи өрттерді сөндіру бойынша аумақтық өрт-тактикалық оқу-жаттығулары өткізілді. Оқу-жаттығу орман өрттерін сөндіруге ден қою бойынша басқару органдарының, күштер мен құралдардың өзара іс-қимылын пысықтау, өрт сөндіруге күштер мен құралдарды жедел тарту, өрт сөндіруді ұйымдастыру және басқару, тартылған күштер мен құралдарды басқару бойынша практикалық дағдыларды жетілдіру мақсатында өткізілді.
Оқу-жаттығудың аңызы бойынша Мойынқұм ҚМУ бақылау мұнарасынан орман өртінің ошағы табылды. Жағдайды бағалағаннан кейін орман өрт сөндіру станцияларының күштері мен құралдарын тарту туралы шешім қабылданады. Келіп түскен ақпаратқа сүйене отырып, Көктерек КММ, Жамбыл облыстық аумақтық инспекциясының, Жамбыл облысы әкімдігінің Табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасының, ТЖД Өрт сөндіру және авариялық-құтқару жұмыстары қызметінің, Жамбыл Авиациялық бөлімшесі мен жергілікті әкімдіктің жеке құрамының күштері мен құралдарын тарту есебінен топтаманы ұлғайту туралы шешім қабылданды.
Бөлімшелер дереу өрт элементімен «шайқасқа» кіру үшін дер кезінде жетті. Өрт болған жерде өрт бойынша жағдай туралы мәліметтерді жинайтын, өңдейтін және талдайтын, күштер мен құралдарды жауынгерлік учаскелер арасында есепке алатын және тарататын, сөндіру жоспарын жасайтын жедел өрт сөндіру штабы құрылады. Барлық аудандарда ұзақ және табанды күрестен кейін өрттің белсенді шеті тоқтатылды, жекелеген өрттерді оқшаулау және сөндіру жұмыстары жүргізілуде.
Лагерьде қосымша құралымдардың жиналуы жарияланады. Өрт сөндіру жедел штабының бастығы өртті жою туралы хабарлайды.
Өрт-тактикалық оқу-жаттығулардың нәтижелері бойынша барлық функционалдық топтардың басшыларын тарта отырып, жедел штаб отырысы өткізілді, онда оқу-жаттығулардың барысы талқыланды және оның қорытындысы шығарылды.
Бұл іс-шаралар орман өрттерін нақты жағдайға барынша жақын жағдайларда сөндіру дағдыларын пысықтау, осы өртті жою кезінде туындауы мүмкін барлық нюанстарды ұштастыру, барлық жедел қызметтердің өзара іс-қимылы және өрт сөндіру қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін жүргізіледі.


ТАЛДЫҚОРҒАНДА ОРМАН ЖӘНЕ ДАЛА ӨРТТЕРІ ТУЫНДАҒАН ЖАҒДАЙДА ОҚУ-ЖАТТЫҒУ ӨТТІ

Алматы облысының мемлекеттік орман қоры аумағында болуы мүмкін ірі ауқымды орман және дала өрттерін жою кезіндегі өзара іс-қимыл мәселелерін пысықтау бойынша өрт-тактикалық оқу-жаттығулары 2022 жылғы 6 сәуірде Қаратал орманшылығы аумағында өтті.
Өткізілген жаттығулардың негізгі мақсаттары:
Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің Талдықорған мемлекеттік орман шаруашылығы мекемесінің өрт командасымен және шартты өртті жою бойынша шұғыл ден қою жасағының басқа қызметтерімен өзара іс-қимылын пысықтау;
Күштер мен құралдардың шоғырлануының нақты уақытын анықтау;
Қаланың өрт сөндіру бөлімдерінің жеке құрамын және Талдықорған қаласының "Орман шаруашылығы" ММ өртке қарсы құралымын және Талдықорған авиациялық бөлімшесінің жеке құрамын ерекше жағдайларда жауынгерлік міндетті орындау бойынша жаттықтыру;
Дала, тау және орман өрттерін сөндіру кезінде өрт сөндіру штабы мен жауынгерлік есептоптардың жеке құрамын оқыту, қауіпсіздік техникасын сақтау.
Өрт-тактикалық оқу-жаттығуларды өткізгенге дейін өртке қарсы техниканың, өрт сөндіру құралдарының және жеке құрамның дайындығы тексерілді.
Оқу-жаттығудың аңызы бойынша Талдықорған авиациялық бөлімшесінің бақылаушы-ұшқышы "Талдықорған орман шаруашылығы" КММ аумағында авиациямен қарауылдауды жүргізу кезінде өрт табылды.
Байқаушы-ұшқыш анықталғаннан кейін өрт туралы ақпаратты орман иеленушінің байланыс пунктіне және республикалық диспетчерлік қызметке береді. Республикалық диспетчерлік қызмет диспетчерінен Алматы облысының Өрт байланысының орталық пунктіне өрт туралы хабарлама келіп түседі.Өрт орнына дабыл бойынша "Талдықорған орман шаруашылығы" КММ күштері мен құралдары және Талдықорған авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші десантшылары келеді. Өрт элементінің тез таралуына байланысты қосымша күштер мен құралдарды тарту туралы шешім қабылданады.
Өрт орнына "Алматы облысы ТЖД ММ және АҚЖ" өрт сөндіру қызметінің жедел штабы келеді, ол өрттегі жағдай туралы деректерді жинауды, өңдеуді және талдауды жүзеге асырады, күштер мен құралдарды жауынгерлік учаскелер бойынша есепке алады және бөледі, сөндіру жоспарын әзірлейді.
Қосымша, өрт орнына қосымша Еркін және Өтенай ауылдық округтерінің ерікті өрт сөндіру құрамалары келеді. Соқасы бар Трактор өрт аумағын жыртуды бастайды.
Отпен ұзақ және табанды күрестен кейін шартты өрт барлық бағыттар бойынша оқшауланды, іргелес орман алқабына таратуға жол берілмеді.
Жедел өрт сөндіру штабының бастығы өртті жоюды жариялайды.
Өрт-тактикалық оқу-жаттығулардың нәтижелері бойынша барлық функционалдық топтардың басшыларын тарта отырып, жедел штаб отырысы өткізілді, онда оқу-жаттығулардың барысы талқыланды және оның қорытындысы шығарылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 30 СӘУІРІНДЕ ӨРТ ШЫҚТЫ

2022 жылдың 30 сәуірінде Пихтовский КММ самырсын орман шаруашылығының 1-ші кварталына қауіп төндіретін өрт табылды. Өрт болған жерге ШҚО ТЖД қызметкерлері, Риддер авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші-десантшылары, өрт сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін техникамен бірге жерүсті орман күзетінің қызметкерлері жіберілді. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды, мемлекеттік орман қорына төнген қауіп жойылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 30 СӘУІРІНДЕ АСУБҰЛАҚ ҚМУ-ДА ІРІ ОРМАН ӨРТІ ОРЫН АЛДЫ

2022 жылғы 30 сәуірде Асу-Бұлақ КММ Синегорск орманшылығының 36 және 43 орамдарының аумағында орман өрті анықталды. Өрт шыққан жерге Өскемен авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші-десантшылары, жердегі орман күзетінің және ТЖД қызметкерлері өрт сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін техникамен жіберілді. Өртті сөндіру күрделі таулы рельефпен және қатты екпінді желмен күрделене түседі. Сөндіруге қосымша Ми-8 тікұшағы тартылды, оның көмегімен жану орнына су жеткізіледі. 1 мамырдағы жағдай бойынша өртті сөндіру бойынша жұмыстар жүргізілуде.


2022 ЖЫЛДЫҢ 1 МАМЫРЫНДА ӨРТ ШЫҚТЫ

2022 жылғы 1 мамырда Бөкебай филиалы, "Семей Орманы" МОТР РММ Бөкебай орманшылығының қаупі бар дала өрті табылды. Өрт болған жерге Бөкебай авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші десантшылары мен жердегі орман күзетінің қызметкерлері өрт сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін техникамен жіберілді. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды, мемлекеттік орман қорына төнген қауіп жойылды.


17 МАМЫР 2022 ЖЫЛ БӨКЕБАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІМЕН ӨРТ АНЫҚТАЛДЫ

2022 жылғы 17 мамырда Бөкебай авиациялық бөлімшесінің қызметкерлерімен авиациялық патрульдеу барысында "Семей Орманы" МОТР РММ Канонерлік филиалы Қарамұрза орманшылығының 124 кварталында өрт анықталды. Өрт туралы ақпарат жердегі қызметтерге өртті сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін берілді.


2022 ЖЫЛДЫҢ 17 МАМЫРЫНДА ӨРТ АНЫҚТАЛДЫ

2022 жылдың 17 мамырында Степногорск ҚМУ Первомай орманшылығының 87 кварталының аумағында өрт шықты. Өрт апатымен күреске Ақмола авиациялық бөлімшесі мен Степногорск ҚМУ күштері мен құралдары жұмылдырылды. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды.


2022 ЖЫЛҒЫ 15 МАМЫРЫНДА ОРМАН АВИАЦИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАР ЖҮЗЕГЕ АСЫРЫЛДЫ

2022 жылғы 15 мамырда Бөкебай авиациялық бөлімшесінің мамандары "Семей Орманы" МОТР РММ табиғи кешендер мен объектілерді қорғау қызметінің жедел тобының өкілдерімен бірлесіп табиғат пайдалану қағидаларының сақталуын бақылау және табиғат қорғау заңнамасын бұзу фактілерін анықтау мақсатында қорғалатын аумақты аралап шықты. Авиациямен қарауылдау барысында табиғат қорғау заңнамасын бұзушылықтар анықталған жоқ.


2022 ЖЫЛДЫҢ 16 МАМЫРЫНДА АЛМАТЫ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІМЕН 2 ӨРТ АНЫҚТАЛДЫ

2022 жылдың 16 мамырында Алматы авиациялық бөлімшесінің қызметкерлері авиациялық патрульдеу барысында Бақанас ҚМУ Бақанас орманшылығының 33 кварталына қауіп төндіретін өртті анықтады. Екінші өрт Көктал ауылдық округінің жерінен табылды. Жердегі қызметтерге өртті сөндіру және олардың одан әрі таралуына жол бермеу үшін өрттер туралы ақпарат жіберілді.


2022 ЖЫЛҒЫ 15 МАМЫРДА ОРМАНДАРДЫ ӨРТТЕН ҚОРҒАУҒА АРНАЛҒАН АҚПАРАТТЫҚ БАННЕР ОРНАТЫЛДЫ

2022 жылдың 15 мамырында өртке қарсы профилактиканы жүргізу мақсатында Іле-Алатау МҰТП Ақсай филиалының аумағына кіретін жерде ормандарды өрттен қорғауға арналған баннер орнатылды.


2022 ЖЫЛҒЫ 16 МАМЫР АЙЫНДА ПАВЛОДАР АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ӨРТТІ АНЫҚТАДЫ

2022 жылғы 16 мамырда Павлодар авиациялық бөлімшесінің қызметкерлерімен авиациялық патрульдеу барысында Шалдай филиалы зауыт орманшылығының 129 орамының аумағында өрт анықталды. Өрт шыққан жерге өртті сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін Павлодар авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші десантшылары мен жердегі орман күзетінің қызметкерлері техникамен жұмылдырылды. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 15 МАМЫРЫНДА ӨРТ АНЫҚТАЛДЫ

2022 жылғы 15 мамырда Баянауыл МҰТП Баянауыл орманшылығының 24 орамы аумағында өрт анықталды. Өрт апатымен күреске Баянауыл авиациялық бөлімшесінің және Баянауыл МҰТП күштері мен құралдары жұмылдырылды. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды.


2022 ЖЫЛҒЫ 14 МАМЫРДА ПАВЛОДАР АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ӨРТТІ АНЫҚТАДЫ

2022 жылғы 14 мамырда Павлодар авиациялық бөлімшесінің қызметкерлерімен авиациялық патрульдеу барысында Шалдай филиалының Шалдай орманшылығының 171 орамының аумағында өрт анықталды. Өрт шыққан жерге өртті сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін Павлодар авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші десантшылары мен жердегі орман күзетінің қызметкерлері қажетті техникамен жіберілді. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 13 МАМЫРЫНДА ҚАРҚАРАЛЫ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІМЕН ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗІЛДІ

2022 жылдың 13 мамырында Қарқаралы авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушісі А. М. Төкен халықты ақпараттандыру бағдарламасы аясында Мыңжасар Әдекенов атындағы Қарқаралы ауыл шаруашылығы колледжінде "Қарқаралы МҰТП ормандарында өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтау" тақырыбында алдын алу дәрісі өткізілді. Колледж студенттері ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі іс-әрекеттермен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормаларды сақтау ережелерімен таныстырылды. Сондай-ақ өртке қарсы насихат бойынша парақшалар таратылды.


"ҚАЗАВИАОРМАНҚОРҒАУ" РМҚК ЖҰМЫС ОРНЫНА БОС ОРЫНДАР

"ҚАЗАВИАОРМАНҚОРҒАУ" РМҚК жұмыс орнына бос орындар:

Бақылаушы-ұшқыш - 1 бос орын (орталық аппарат, Алматы қ.)

Мемлекеттік сатып алу есепшісі - 1 бос орын (орталық аппарат, Алматы қ.)

Жалақы бойынша Бухгалтер - 1 бос орын (орталық аппарат, Алматы қ.)

Материалдық үстелдің есепшісі - 1 бос орын (орталық аппарат, Алматы қ.)

Авиациялық бөлім басшысы - 4 бос орын (Ақмола, Риддер, Жамбыл және Өскемен авиабөлімдері)

Бақылаушы-ұшқыш -1 бос орын (Өскемен әуе бөлімі)

Бақылаушы-ұшқыш -1 бос орын (Ақмола әуе бөлімі)

Бақылаушы-ұшқыш - 1 бос орын (Қостанай авиабөлімі)

Бақылаушы-ұшқыш - 1 бос орын (Павлодар әуе бөлімі)

Бақылаушы-ұшқыш- 1 бос орын (Жамбыл авиабөлімі)

Десантшы-өрт сөндіруші - 3 бос орын (Қарқаралы әуе бөлімі)

Десантшы-өрт сөндіруші - 4 бос жұмыс орны (Павлодар әуе бөлімі)

Десантшы-өрт сөндіруші - 1 бос орын (Боровское авиабөлімшесі)

Десантшы-өрт сөндіруші - 1 бос орын (Ақмола әуе бөлімі)

Десантшы-өрт сөндіруші - 1 бос орын (Риддер авиабөлімі)

Десантшы-өрт сөндіруші - 1 бос орын (Көкшетау әуе бөлімі)

Десантшы-өрт сөндіруші - 3 бос орын (Алматы авиабөлімі)

Десантшы-өрт сөндіруші - 1 бос орын (Бородулиха авиабөлімі)

Тасымалдау көлігі бар, жұмыс кестесі: 5/2

Байланыс телефоны бойынша: 8 (727) 271 64 86, 8 (727) 271 81 45

Түйіндемені электронды мекенжайға жіберулеріңізге болады: airbar@list.ru



2022 ЖЫЛҒЫ 13 МАМЫРЫНДА БӨКЕБАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІМЕН ДӘРІС ӨТКІЗІЛДІ

2022 жылғы 13 мамырда халықты ақпараттандыру бағдарламасы шеңберінде Бөкебай авиациялық бөлімінің ӘПК нұсқаушысы С.К. Мусин "Семей Орманы" МОТР РММ Бөкебай филиалында "Орман өрттерін сөндіру кезіндегі қауіпсіздік техникасы"тақырыбында әңгіме өткізді. Филиал ұжымы орман өрттерін сөндіру тактикасымен және орман өрттерін сөндіруге тартылған адамдардың қауіпсіздік техникасы және еңбекті қорғау қағидаларымен таныстырылды.


ОРМАНДАҒЫ ӨРТ ЕРЕЖЕЛЕРІ

Құрметті қонақтар мен курорттық Бурабай аймағының тұрғындары сіздерді келесідегі ақпарат туралы хабардар етеміз. Қазіргі уақытта ормандағы күрделі өрт қауіпті жағдай және өрт қауіптілігінің жоғары класы қалыптасты, орман өрттерінің туындауын болдырмау үшін Сізден мынадай сақтық шараларын сақтауды сұраймыз.

Өрт қауіпті маусымда ормандарда жол берілмейді:

- орманда жанып тұрған сіріңкелерді, темекі тұқылдарын, бықсыған шүберектерді лақтыру;

- қалың бұталар мен қылқан жапырақты жас өскіндерде, ағаштардың төмен ілулі тәждерінің астында, ағаш, шымтезек қоймаларының жанында, піскен дақылдарға жақын жерде от жағу;

- орманда өздігінен жанатын материалды қалдырыңыз: май немесе бензинге малынған шүберектер мен шүберектер, күн шуақты ауа-райында күн сәулесін шоғырландыратын және құрғақ өсімдіктерді тұтататын шыны ыдыстар;

- орман алқаптарында, Бақтарда, егістіктерде, ағаштардың астында құрғақ шөпті күйдіру;

- тез тұтанатын сұйықтықтардың көмегімен немесе желді ауа райында алау жағуға;

- тұрақтан шыққаннан кейін отты сөндірмеуге және  қараусыз қалдыруға болмайды.

shchuchinsk_life



2022 ЖЫЛДЫҢ 11 МАМЫРЫНДА ТАЛДЫҚОРҒАН АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗДІ

2022 жылдың 11 мамырында Талдықорған авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушісі А.Е. Қашқынбаев Талдықорған қаласындағы "Жігер" ЖК-де халықты ақпараттандыру бағдарламасы аясында "Орман өрттерінің алдын алу" тақырыбында профилактикалық дәріс өткізді. Ұжым қызметкерлері ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасып қалған адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты. Сондай-ақ өртке қарсы насихат бойынша парақшалар таратылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 11 МАМЫРЫНДА КӨКШЕТАУ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗДІ

2022 жылдың 11 мамырында Көкшетау авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушісі Н.П. Фундуковпен халықты ақпараттандыру бағдарламасы аясында "Қазпошта" АҚ филиалының қызметкерлері мен келушілері арасында Красный Кордон ауылында өртке қарсы тақырыпта алдын алу дәрісі өткізілді. Тыңдаушылар ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасып қалған адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты. Сондай-ақ өртке қарсы насихат бойынша парақшалар таратылды.


ҰЛЫ ЖЕҢІС КҮНІМЕН!

Құрметті Қазақстандықтар!

Сіздерді 9 Мамыр – Ұлы Жеңіс Күнімен мерекесімен шын жүректен құттықтаймыз! Сізге шын жүректен, ашық аспан аясында егеменді еліміздің игілігі жолындағы ісіңізге мол табыс, жанұяңызға береке-бірлік, деніңізге саулық тілейміз.

Ізгі тілекпен, РМҚК «Қазавиаорманқорғау» ұжымы.



ОТАН ҚОРҒАУШЫЛАР КҮНІМЕН!

Құрметті Қазақстандықтар!

Сіздерді 7 мамыр - Отан қорғаушылар күні мерекесімен шын жүректен құттықтаймыз! Сізге шын жүректен, ашық аспан аясында егеменді еліміздің игілігі жолындағы ісіңізге мол табыс, жанұяңызға береке-бірлік, деніңізге саулық тілейміз.

Ізгі тілекпен, РМҚК «Қазавиаорманқорғау» ұжымы.



2022 ЖЫЛҒЫ 6 МАМЫРДА ПАВЛОДАР АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ӨРТТІ АНЫҚТАДЫ

2022 жылғы 6 мамырда Павлодар авиациялық бөлімшесінің қызметкерлері авиациялық патрульдеу барысында Ресей Федерациясымен трансшекаралық аумақта Шошқала орманшылығының 118-ші кварталына және Шалдай филиалы зауыт орманшылығының 12-ші кварталына қауіп төндіріп өрт шықты. Өрт шыққан жерге өртті сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін Павлодар авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші десантшылары мен жердегі орман күзетінің қызметкерлері техникамен жіберілді. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды.


2022 ЖЫЛҒЫ 6 МАМЫРДА ӨСКЕМЕН АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗДІ

2022 жылғы 6 мамырда Өскемен авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші-десантшысы И.Е. Труновпен халықты ақпараттандыру бойынша Бағдарлама шеңберінде Ушаново ауылының "дәрігерлік АМБУЛАТОРИЯ" медициналық персоналы арасында "орманда өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтау"тақырыбында профилактикалық дәріс өткізілді. Қызметкерлер ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасып қалған адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты. Сондай-ақ өртке қарсы насихат бойынша парақшалар таратылды.


2022 ЖЫЛДЫҢ 6 МАМЫРЫНДА КӨКШЕТАУ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ӨРТ АНЫҚТАДЫ

2022 жылғы 6 мамырда Көкшетау авиациялық бөлімшесінің қызметкерлерімен авиациялық патрульдеу барысында "Үлкен-Түкті" КШШ " КММ Преображенск орманшылығының 9 кварталының аумағында өрт анықталды. Өрт апатымен күреске Көкшетау Авиациялық бөлімшесі мен Үлкен Түкті ҚМУ күштері мен құралдары лақтырылды. Барлық қызметтердің үйлесімді іс-қимылдарының арқасында өрт ауыздықталып, жойылды.


2022 ЖЫЛҒЫ 4 МАМЫРДА ТАБИҒИ ӨРТТЕРДІ СӨНДІРУ БОЙЫНША ОҚУ-ЖАТТЫҒУЛАР ӨТКІЗІЛДІ

2022 жылғы 4 мамырда ауқымды өңіраралық "ЖАЗ-2022"оқу-жаттығуы өткізілді. Оқу-жаттығу орман өрттерін сөндіруге ден қою бойынша басқару органдарының, күштер мен құралдардың өзара іс-қимылын пысықтау, өрт сөндіруге күштер мен құралдарды жедел тарту, өрт сөндіруді ұйымдастыру және басқару, тартылған күштер мен құралдарды басқару бойынша практикалық дағдыларды жетілдіру мақсатында өткізілді.
Оқу-жаттығудың аңызы бойынша, күзетілетін аумаққа авиациялық патрульдеу жүргізу барысында "Қазавиаорманқорғау" РМҚК бақылаушы-ұшқышы Ақмола және Солтүстік Қазақстан облыстарының шектес аумағында дала өртінің ошағын анықтады.
Әуе кемесінен жану орнына өрт сөндіру құралдары бар десантшы-өрт сөндірушілер түсірілді. Кіріспе сөздерді алып, өрт сөндіруші десантшылар тез арада өртті сөндіруге кіріседі. Сонымен қатар, ауадан өрттің жай-күйіне барлау жүргізіледі, оның даму перспективасы бағаланады, оттың таралуы мен сөндіру барысына бақылау жүргізіледі, өрттің периметрі бойынша күштер мен құралдарды орналастыруға түзету жүзеге асырылады. Өрт апатының тез таралуына байланысты (қатты жел мен құрғақ ауа райы салдарынан) қосымша күштер мен құралдарды тарту туралы шешім қабылданады.
Біраз уақыттан кейін өрт орнына ТЖД Өрт сөндіру және авариялық-құтқару жұмыстары қызметінің күштері мен құралдары және Апаттар медицинасы орталығының бригадалары келеді.
Келген бөлімшелер дереу өрт апатымен "шайқасқа" қатысады. Өрт болған жерде жедел өрт сөндіру штабы құрылады, ол өрттегі жағдай туралы деректерді жинауды, өңдеуді және талдауды жүзеге асырады, жауынгерлік учаскелер бойынша күштер мен құралдарды есепке алады және бөледі, өрт сөндіру жоспарын әзірлейді.
Ұзаққа созылған және табан тірескен күрес барлық учаскелерінде орындалды тоқтату қолданыстағы жиегінің өрт бойынша жұмыстар жүргізілуде оқшаулау және дотушиванию жекелеген өртену орындарының.
Лагерьде қосымша құралымдардың жиналуы жарияланады. Өрт сөндіру жедел штабының бастығы өртті жою туралы хабарлайды.
Өрт-тактикалық оқу-жаттығулардың нәтижелері бойынша барлық функционалдық топтардың басшыларын тарта отырып, жедел штаб отырысы өткізілді, онда оқу-жаттығулардың барысы талқыланды және оның қорытындысы шығарылды. Оқу-жаттығуды ұйымдастырушылардың айтуынша, бұл іс-шаралар орман өрттерін нақты жағдайға барынша жақын жағдайларда сөндіру дағдыларын пысықтау, осы өртті жою кезінде туындауы мүмкін барлық нюанстарды кешіктіру, барлық жедел қызметтердің өзара іс-қимылы және өрт сөндіру қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін жүргізіледі.


2022 ЖЫЛҒЫ 4 МАМЫРДА БАЯНАУЛ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ОРМАНДАРДЫ ӨРТТЕН ҚОРҒАУҒА АРНАЛҒАН АҚПАРАТТЫҚ БАННЕРЛЕР ОРНАТТЫ

2022 жылғы 4 мамырда Барнаул авиациялық бөлімшесінің қызметкерлері Баянауыл орманшылығының және Жасыбай демалыс аймағының аумағында, Баянауыл МҰТП-де өртке қарсы профилактика жүргізу мақсатында ормандарды өрттен қорғауға арналған баннерлер орнатты.


ӨРТ НЕМҚҰРАЙЛЫЛЫҚТЫ КЕШІРМЕЙДІ

Құрметті Зеренді ауданының тұрғындары мен қонақтары! Көктемнің басталуымен жылдан жылға орман өрттерінің саны артады: ормандар өртеніп жатыр, саяжайлар мен бақша учаскелері өртеніп жатыр, автомобиль және теміржол бойында шөп түтіндейді. Табиғи өрттердің пайда болуының басты себебі бұрыннан белгілі: мүмкін болатын 100% жағдайдың 80% - ында бұл адамдардың іс-әрекеттерімен байланысты.
Сіздің немқұрайдылығыңыз, немқұрайдылығыңыз және мәдениетсіздігіңіз кінәлі. Тасталған темекі тұқылы, сөндірілмеген от - осының барлығы жануға және ауыр зардаптарға әкеп соғады. Табиғи өрттердің алдын алудың жалғыз шарасы-өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтау, Ұқыптылық және сақтық.
Құрметті өңір тұрғындары мен қонақтары, сіздерге арнаған сөзінде "Қазавиаорманқорғау" РМҚК өзіңді ғана емес, өзгелерді де бақылап отыруды сұрайды. Табиғатта демалып жатқанда өрт қауіпсіздігі шаралары туралы ұмытпаңыз: темекі тұқылдары мен сіріңкелерді мұқият сөндіріңіз, отты қараусыз қалдырмаңыз, шөпті күйдірмеңіз, орманға шыны ыдысты лақтырмаңыз, майланған және бензинге малынған шүберектерді қалдырмаңыз.
Қазір ауыл шаруашылығы қызметкерлері, орман қоры учаскелерін жалға алушылар құрғақ шөптер мен бұталарды бақылап күйдіруді белсенді жүргізуде. Мұндай алдын алу шаралары болашақта өрттің алдын алады. Алайда, егер мұндай жану бақылаусыз жүргізілсе, өрттің пайда болуы сөзсіз.
Егер автокөлікпен қала сыртындағы тас жолмен жүрсеңіз немесе орманда қыдырып жүрсеңіз, сіз өрттің куәгері боласыз, немқұрайлы қарамаңыз, оны сөндіру бойынша шаралар қолданыңыз, жергілікті өрт күзетіне хабарлаңыз немесе 87272718146 телефоны бойынша республикалық диспетчерлік қызметке қоңырау шалыңыз.
Орман өртін дер кезінде анықтау және оны жою үшін жедел шаралар қолдану салдардың ауырлығын азайтуға және тұрғын үйлер мен материалдық құндылықтарды оттан сақтауға мүмкіндік береді.
Бірлескен күш-жігермен және өзара түсіністік негізінде біз 2022 жылы табиғи өрттермен байланысты төтенше жағдайлардың алдын алу үшін қажеттінің бәрін жасаймыз деп сенім білдіргім келеді.
Сізге тыныштық пен амандық тілейміз!
Дмитрий Гущин, Көкшетау авиациялық бөлімшесінің инструкторы
Көкшетау Газеті


2022 ЖЫЛДЫҢ 4 МАМЫРЫНДА ЖАМБЫЛ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ АРАСЫНДА СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ КҮРЕС ТАҚЫРЫБЫНДА ӘҢГІМЕ ӨТКІЗІЛДІ

2022 жылдың 4 мамырында Жамбыл авиациялық бөлімшесінің қызметкерлері арасында аға прокурор А.Кененбаева сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес тақырыбында әңгіме өткізді. Әңгіме барысында түсіндірілді:
- "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жалпы ережелері;
- Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шаралары;
- Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың салдарын жою мәселелері;
- Қазақстан Республикасының 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясы.


АСУ БҰЛАҚ ҚМУ АУМАҒЫНДА БОЛҒАН ІРІ ӨРТ АУЫЗДЫҚТАЛДЫ

2022 жылғы 30 cәуірде Асу-Бұлақ КММ Синегорск орманшылығының 36 және 43 орамдарының аумағында болған өрт ұзақ және табанды күрестен кейін 2022 жылғы 2 мамырда оқшауланды. Өртке қарсы күресті Өскемен авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші десантшылары, жердегі орман күзеті және ТЖД қызметкерлері жүргізді. Өртті сөндіру күрделі таулы рельефпен және қатты екпінді желмен күрделене түсті.
Өртті сөндіруге қосымша Ми-8 және Ми-171 тікұшақтары тартылды, олардың көмегімен өрт шыққан жерге су жеткізіліп, өрт ошағына мақсатты су ағызылды. Өрт ошағына жалпы салмағы 25 тонна болатын 10 мақсатты су ағызылды. Өртті сөндіру бойынша жұмыстар жүргізілуде.


2 МАМЫР 2022 ЖЫЛ БӨКЕБАЙ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ӨРТТІ АНЫҚТАДЫ

2022 жылғы 2 мамырда Бөкебай авиациялық бөлімшесінің қызметкерлерімен авиациялық патрульдеу барысында Ертіс орманшылығының, "Семей Орманы" МОТР РММ Семей филиалының 2-тоқсанында өрт анықталды. Өрт туралы ақпарат жердегі қызметтерге өртті сөндіру және оның одан әрі таралуына жол бермеу үшін берілді.


2022 ЖЫЛҒЫ 2 МАМЫРДА РИДДЕР АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІМЕН ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗІЛДІ

2022 жылғы 2 мамырда Риддер авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушісі С. В. Жидковпен халықты ақпараттандыру бойынша бағдарлама шеңберінде Үлбі кентінің тұрғындары арасында "орманда өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтау"тақырыбында профилактикалық әңгіме өткізілді. Тыңдаушылар ормандағы отты пайдалану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі әрекеттермен, орманда адасып қалған адамдардың әрекеттерімен, орман алқаптарына барған кезде санитарлық нормалардың сақталуымен танысты. Сондай-ақ өртке қарсы насихат бойынша парақшалар таратылды.


ПАРАҒА ЕМЕС, БИІККЕ ҰМТЫЛ



Иса пайғамбардың туылған күні мерекесімен!

Құрметті Қазақстандықтар!

   Сіздерді Иса пайғамбардың туылған күнімен  құттықтаймыз! Сіздерге зор денсаулық, ашық аспан, жұмыстарыңызға шығармашылық табыс тілей отырып, алға қойған мақсаттарыңыздың орындалуы мен, жоспарларыңызбен жаңа идеяларыңыздың жүзеге асуына тілектеспіз!

 Ізгі тілекпен, РМҚК «Қазавиаорманқорғау» ұжымы.



Келе жатқан Жаңа жылмен!

Құрметті Қазақстандықтар!

Сіздерді келе жатқан Жаңа жылмен шын жүректен құттықтаймыз! 2021 жыл күрделі болды, бірақ біз тап болған қиындықтар бізді біріктірді, алға жылжу үшін біздің мүмкіндіктеріміздің орасан зор резервтерін ашуға түрткі болды. Ең бастысы-біз өзімізге, өз күшімізге, өз елімізге сенеміз. Біз жұмыс істейміз, табысты жұмыс істейміз және бізде көп нәрсе бар. Біздің барлық жетістіктеріміз, барлық қазақстандықтардың шабыттанған еңбегінің, халқымыздың ерік-жігері мен іс-қимылдарының бірлігінің нәтижесі, Президентіміздің дұрыс саясатының нәтижесі болып табылады.

Бізде үлкен, бірегей және тамаша ел бар! Бізді ортақ қамқорлық пен ортақ қуаныш біріктіріп, жаңа жылды отбасы ортасында қарсы алу, ең жақсы деген үмітпен, ежелден келе жатқан ізгі дәстүрді біріктіреді. Құрметті Қазақстандықтар, сіздердің барлық армандарыңыз, таза ойлар мен ізгі ниеттеріңіз орындалсын. Әр үйде қуаныш пен махаббат болсын. Біздің ортақ Отанымыз – Қазақстан Республикасына бейбітшілік пен өркендеу тілейміз.

Ізгі тілекпен, "Қазавиаорманқорғау" РМҚК ұжымы



ТӘУЕЛСІЗДІК КҮНІ ҚАРСАҢЫНДА "ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ТӘУЕЛСІЗДІГІНЕ 30 ЖЫЛ" МЕРЕКЕЛІК МЕДАЛІМЕН РИДДЕР АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНЕ ЖАУАПТЫ МИХАИЛ АНАТОЛЬЕВИЧ КУЗЬМИН МАРАПАТТАЛДЫ



2021 ЖЫЛҒЫ 23 ЖЕЛТОҚСАНДА "АҚМОЛА ОБЛЫСЫ АУМАҒЫНДА 2021 ЖЫЛҒЫ ӨРТ ҚАУІПТІ МАУСЫМНЫҢ ҚОРЫТЫНДЫЛАРЫ"ТАҚЫРЫБЫНДА КЕҢЕС ӨТКІЗІЛДІ

2021 жылғы 23 желтоқсанда Ақмола облыстық орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі аумақтық инспекциясында Ақмола, Бурабай және Көкшетау авиациялық бөлімшелері басшыларының қатысуымен "Ақмола облысы аумағында 2020 жылғы өрт қауіпті маусымның қорытындылары" тақырыбында кеңес өтті.


ОРМАН КҮЗЕТІНДЕ-ӨРТ СӨНДІРУШІ-ҚҰТҚАРУШЫНЫҢ КАСКАСЫ TYTAN MAX ТҮРІ HTM 102

Өрт сөндірушілер мен құтқарушыларға арналған қорғаныс каскасы урбандалмаған аумақтарда (ормандар, шалғындар) өрт сөндіру барысында, сондай-ақ техникалық және жол сипатындағы құтқару жұмыстары барысында пайдалануға арналған. Сфера корпусының инновациялық дизайны жақсартылған механикалық параметрлері бар жоғары сапалы материалдардан құю технологиясының негізінде жасалған. Дулыға көп функциялы, жеңіл, желдетумен.
TYTAN MAX түрі HTM 102 өрт сөндірушінің басын қорғауға арналған каска минус 20 ° C-тан плюс 50 ° C-қа дейінгі температура жағдайында толық қорғауды қамтамасыз етеді. Желдету жүйесі әр түрлі еңбек жағдайларында ыңғайлы жұмыс жағдайларын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Стандартты түрде, дулыға пайдаланушының мойнын, көзілдірікті немесе бет қалқанын жабатын қорғаныш жабындымен жабдықталған. Пайдаланушының басына жұмсақ кірістері бар былғары белбеу маңдайды абразиядан қорғайды және пайдалану кезінде жайлылықтың жоғары деңгейін қамтамасыз етеді. Касканың дизайны пайдалану кезінде жоғары жайлылыққа, дулыға қабығының соққыларға және енуге жоғары беріктігі мен төзімділігіне байланысты пайдаланушының басын максималды қорғауға кепілдік береді.
Каска қалпақшасын басына сенімді орналастыру үшін дулыға құрылымы киюдің биіктігі мен бас шеңберін 47-ден 68 см-ге дейін реттеуге мүмкіндік береді, үш нүктелі иек белбеуі арнайы шелектің көмегімен оңай бекітіледі.
Касканың екі жағында да шағылысатын элементтер бар, олар пайдаланушыны нашар көріну жағдайында көрнекі етеді. Қосымша жабдықсыз дулыға салмағы 760 г ± 30 г құрайды.
  1. Жеңіл және берік шлем қабығы, қысыммен құю технологиясымен жасалған, стандартты түрде шағылысатын таспалармен жабдықталған. Корпустың жоғарғы жағында қосымша жәндіктер торы бар желдеткіш панель орналасқан. Дулығаның ішкі жағы керемет қорғаныс қасиеттерін қамтамасыз ететін соққыға төзімді төсеніш болып табылады;
  2. Қосымша ұпайлар;
  3. Тыныс алу маскалары мен фаралар үшін бірыңғай әмбебап Розетка; қосымша құлаққаптар мен қорғаныс торын орнатуға болады.
  4. Касканың ішкі жабдықтары Арнайы ілмектерге ілінген 3 нүктелі таспалар жүйесінен тұрады. Жылдам орнату және бастағы дулығаның тұрақты орналасуы үлкен тұтқаның арқасында жүзеге асырылады, ол шеңберді (48-ден 67 см-ге дейін) қолғап пен шлемді алып тастамай реттеуге мүмкіндік береді;
  5. Қосымша силикон иек тірегі;
  6. Жағасы-тұтанбайтын матадан жасалған қысқа типті пелерин.


2021 ЖЫЛҒЫ 26 ҚАРАШАДА "ҚОСТАНАЙ ОБЛЫСЫ АУМАҒЫНДА 2021 ЖЫЛҒЫ ӨРТ ҚАУІПТІ МАУСЫМНЫҢ ҚОРЫТЫНДЫЛАРЫ" ТАҚЫРЫБЫНДА КЕҢЕС ӨТКІЗІЛДІ

2021 жылғы 26 қарашада Қостанай облысы әкімдігінің Табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасында "Қостанай облысы аумағында 2021 жылғы өрт қауіпті маусымның қорытындылары" тақырыбында кеңес өтті. "Қазавиаорманқорғау" РМҚК атынан кеңеске Қостанай авиациялық бөлімшесінің басшысы қатысты.


2021 ЖЫЛҒЫ 26 ҚАРАШАДА "ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫ АУМАҒЫНДА 2021 ЖЫЛҒЫ ӨРТ ҚАУІПТІ МАУСЫМНЫҢ ҚОРЫТЫНДЫЛАРЫ" ТАҚЫРЫБЫНДА КЕҢЕС ӨТКІЗІЛДІ

2021 жылғы 26 қарашада Жамбыл облыстық орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі аумақтық инспекциясында "Жамбыл облысы аумағында 2021 жылғы өрт қауіпті маусымның қорытындылары" тақырыбында кеңес өтті. Кеңес барысында Президенттің Қазақстан халқына Жолдауында еліміздің орман қорының ауданын ұлғайтуға қатысты айтылған бастаманы орындау бойынша аралық қорытындылар жасалды, оның аясында алдағы бес жылда Жамбыл облысында 140 млн ағаш отырғызылады. "Қазавиаорманқорғау" РМҚК атынан кеңеске Жамбыл авиациялық бөлімшесінің басшысы қатысты.


2021 ЖЫЛҒЫ 15 ҚАРАШАДА "ПАВЛОДАР ОБЛЫСЫНЫҢ АУМАҒЫНДА 2021 ЖЫЛҒЫ ӨРТ ҚАУІПТІ МАУСЫМНЫҢ ҚОРЫТЫНДЫЛАРЫ ЖӘНЕ 2022 ЖЫЛҒЫ ӨРТ ҚАУІПТІ МАУСЫМҒА ДАЙЫНДЫҚ ЖӨНІНДЕГІ МІНДЕТТЕР"ТАҚЫРЫБЫНДА КЕҢЕС ӨТКІЗІЛДІ

2021 жылғы 15 қарашада Павлодар облыстық орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі аумақтық инспекциясында Павлодар ОТИ басшысының төрағалығымен ВКС режимінде "2021 жылғы өрт қауіпті маусымның қорытындылары және Павлодар облысының аумағында 2022 жылғы өрт қауіпті маусымға дайындық жөніндегі міндеттер" тақырыбында кеңес өтті. Павлодар облысының орман иеленушілері 2021 жылғы өрт қауіпті маусымда атқарылған жұмыстар туралы есеп берді. Кеңес барысында 2021 жылғы өрт қауіпті маусымда облыс аумағында жалпы ауданы 810 га орман өрттерінің 114 жағдайы тіркелгені атап өтілді. Облыстың орман шаруашылығы кәсіпорындарын өрт жабдықтарымен жабдықтау бойынша қабылданған шараларға ерекше назар аударылды. Жеке тұлғалардың Облыстың мемлекеттік орман қоры аумағында болуын шектеуге және өрт қаупі жоғары кезеңдерде орман пайдалану құқығына қатысты мәселе, оның ішінде орман қорғау мекемелері үшін пилотсыз ұшу аппараттарын сатып алу мүмкіндігін қарауға қатысты мәселе қаралды. "Қазавиаорманқорғау" РМҚК атынан кеңеске Баянауыл және Павлодар авиациялық бөлімшелерінің басшылары қатысты.



2021 ЖЫЛҒЫ 2 ЖЕЛТОҚСАНДА "ҚАЗАВИАОРМАНҚОРҒАУ" РМҚК ОРТАЛЫҚ АППАРАТЫНДА 2021 ЖЫЛҒЫ МЕДИА-ЖОСПАРДЫҢ ОРЫНДАЛУЫНА ЖӘНЕ ІРІ ӨРТ СӨНДІРУШІЛЕР ҚАТАРЫНА ӨТКЕН ӨРТТЕРДІ ТАЛДАУҒА АРНАЛҒАН КЕҢЕС ӨТТІ

2021 жылғы 2 желтоқсанда "Қазавиаорманқорғау" РМҚК орталық аппаратында 2021 жылғы медиа-жоспардың орындалуына және ірі разрядқа өткен өрттерді талдауға арналған кеңес өтті. Кеңеске кәсіпорын басшылығы, АӨҚ басшысы, ҰӨҚ инспекторы, авиациялық буын командирлері, авиациялық бөлімшелердің басшылары және РДС диспетчері қатысты. Кеңес барысында «Қазақ ормандарды авиациялық қорғау және орман шаруашылығына қызмет көрсету базасы» құрылған күннен бастап бүгінгі күнге дейін жүріп өткен үлкен және жарқын жолға арналған мақалалар топтамасын құру туралы шешім қабылданды.



2021 ЖЫЛҒЫ 30 ҚАРАШАДА "ҚАРАҒАНДЫ ОБЛЫСЫ АУМАҒЫНДА 2021 ЖЫЛҒЫ ӨРТ ҚАУІПТІ МАУСЫМНЫҢ ҚОРЫТЫНДЫЛАРЫ" ТАҚЫРЫБЫНДА КЕҢЕС ӨТКІЗІЛДІ

2021 жылғы 30 қарашада Қарағанды облыстық орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі аумақтық инспекциясында Қарағанды ОАИ басшысы орынбасарының төрағалығымен ZOOM бағдарламасы арқылы онлайн - форматта "Қарағанды облысы аумағында 2021 жылғы өрт қауіпті маусымның қорытындылары " тақырыбында кеңес өтті. Орман иеленушілер 2021 жылғы өрт қауіпті маусымда атқарылған жұмыстар және орман өрттерінің шығу себептері туралы есеп берді.
Келесі мәселелерге ерекше назар аударылды:
- облыстың орман шаруашылығы кәсіпорындарын өрт жабдықтарымен және техникасымен жарақтандыру шаралары;
- МОҚ аумағына өткен Дала өрттерін сөндіру бойынша шараларды уақытылы қабылдауға кінәлілерді анықтау және тарту.
"Қазавиаорманқорғау" РМҚК атынан кеңеске Қарқаралы авиациялық бөлімшесінің басшысы Т. В. Плотников қатысты.


2021 ЖЫЛҒЫ 29 ҚАРАШАДА МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТШІЛЕРДІҢ СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ МӘДЕНИЕТІН ҚАЛЫПТАСТЫРУҒА АРНАЛҒАН ЖИНАЛЫС ӨТКІЗІЛДІ

2021 жылғы 29 қарашада "Қазавиаорманқорғау" РМҚК бас директоры Кесимбаевтың төрағалығымен бейнеконференцбайланыс арқылы мемлекеттік қызметшілердің сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетін қалыптастыруға арналған жиналыс өткізілді. Күн тәртібінде "Қазавиаорманқорғау"РМҚК сыбайлас жемқорлыққа қарсы комплаенс институтын ұйымдастыру және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылға бағытталған атқарылған жұмыстарға талдау жасау мәселелері талқыланды.
Жиналыс барысында заң бөлімінің басшысы Ж. О. Ибраев сөз сөйледі:
Квазимемлекеттік секторда сыбайлас жемқорлық көріністерінің алдын алу мақсатында Агенттік корпоративтік адалдық стандарттарын сақтауға жауапты комплаенс-қызметтер институтын енгізуге бастамашылық жасады. 17 жылдың 2020 қазанынан бастап мұндай институт заңнамалық деңгейде енгізілді. Тиісті түзетулер "сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы"заңға енгізілді. Квазимемлекеттік сектор үшін бұл норма міндетті. Қазақстан Республикасы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің (Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтің) ұсынымдық хаты негізінде. 12.01.2021 ж. № 31-21 кәсіпорында осы қызметтің функциясын кәсіпорынның заң бөліміне жүктеу арқылы комплаенс қызметі құрылды. Комплаенс-қызметінің жұмысы "сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасы Заңының талаптарына сәйкес, "сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі Бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын", "Қазақстан Республикасының 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясын", "Қазақстан Республикасы Президентінің "Қазақстан-2050 "Стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты" Жолдауын орындау үшін жүргізіледі., сондай-ақ, "5 институционалдық реформаны жүзеге асыру жөніндегі "100 нақты қадам" Ұлт жоспарының" және "Қазавиаорманқорғау "РМҚК-ның Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың алдын алу бойынша әзірленген және бекітілген жұмыс жоспарының" шеңберінде басшылыққа Қазақстан Республикасы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің (Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет) төрағасы 30.12.2020 ж. бекіткен квазимемлекеттік сектор субъектілерде сыбайлас жемқорлыққа қарсы комплаенс институтын ұйымдастыру бойынша Әдістемелік ұсынымдардың қабылдануымен  "сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарының профилактикасы бойынша"
Ақпарат үшін
Қазақстан Республикасында қазіргі заманғы сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнама жұмыс істейді, оның негізі "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" және "Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы" заңдар болып табылады, сондай-ақ бірқатар бағдарламалық құжаттар іске асырылуда, мемлекеттік қызмет және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл саласындағы функцияларды кешенді іске асыратын арнайы уәкілетті орган құрылды, сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет саласындағы халықаралық ынтымақтастық белсенді жүзеге асырылуда. 2019 жылы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс – қимыл жөніндегі уәкілетті органның құрылымы "ҚР Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі" жеке ведомствосына (бұдан әрі-сыбайлас жемқорлыққа қарсы орган) бөлу жолымен өзгертілді, онда бірқатар жаңа бөлімшелер, оның ішінде "квазимемлекеттік сектордағы істерді тергеу департаменті"құрылды. ҚР Бюджет Кодексінің 3-бабының 31-тармақшасына сәйкес мемлекеттік кәсіпорындар, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, акционерлік қоғамдар, оның ішінде құрылтайшысы, қатысушысы немесе Акционері мемлекет болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер, ұлттық компаниялар, сондай-ақ еншілес, тәуелді және Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес олармен үлестес болып табылатын өзге де заңды тұлғалар квазимемлекеттік сектор субъектілері болып табылады. Мемлекеттік қызметте де, квазимемлекеттік сектор субъектілерінде де сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл және оған қарсы күрес саласындағы негізгі заңнамалық акт 2015 жылғы 18 қарашадағы "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" ҚР Заңы болып табылады.
"Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" ҚР Заңының негізгі жаңалықтарына (бұрынғыға қарағанда) мыналар жатады:
- сыбайлас жемқорлыққа қарсы алдын алу шараларын қолдануға бағытталу;
- сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл субъектілері шеңберін кеңейту (сыбайлас жемқорлыққа қарсы органмен қатар оларға іс жүзінде барлық мемлекеттік органдар, қоғамдық бірлестіктер, заңды және жеке тұлғалар, оның ішінде квазимемлекеттік сектор субъектілері жатқызылған);
- сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шараларының жүйесін енгізу, оның бір бөлігін іске асыру квазимемлекеттік сектор субъектілеріне жүктелген;
- сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың аражігін ажырату.
"Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Мемлекеттік қызмет және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс –қимыл мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2019 жылғы 26 қарашадағы №273 - VI ҚРЗ Заңымен бірқатар нормативтік құқықтық актілерге, оның ішінде" сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы "ҚРЗ, одан әрі мәтін бойынша-Заңға түзетулер енгізілді.
ҚМГ компаниялар тобының қызметіне қатысты Заңдағы негізгі өзгерістер:
Бағынысты қызметкерлердің сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауының алдын алу жөніндегі лауазымдық міндеттерін орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін квазимемлекеттік сектор субъектілері басшыларының тәртіптік жауаптылығы енгізілді (Заңның 22-бабының 1-1-тармағы).
Мемлекеттік ұйымда немесе квазимемлекеттік сектор субъектісінде басқарушылық функцияларды орындайтын адам ұғымы енгізілді – бұл аталған ұйымдарда тұрақты, уақытша не арнайы өкілеттік бойынша ұйымдастырушылық-өкімдік немесе әкімшілік-шаруашылық функцияларды орындайтын адам (Заңның 1-бабының 2-1-тармақшасы). Әкімшілік-шаруашылық функциялар-Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен берілген ұйымның балансындағы мүлікті басқару және оған билік ету құқығы (Заңның 1-бабының 1-тармақшасы); ұйымдастырушылық-өкімдік функциялар-қызметі бойынша бағынысты адамдардың орындауы үшін міндетті бұйрықтар мен өкімдер шығаруға, сондай-ақ бағыныстыларға қатысты көтермелеу шараларын және тәртіптік жазалар қолдануға Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен берілген құқық (Заңның 1-бабының 14-тармақшасы). Әкімшілік-шаруашылық функциялар-Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен берілген ұйымның балансындағы мүлікті басқару және оған билік ету құқығы (Заңның 1-бабының 2-1-тармақшасы).
Квазимемлекеттік сектор субъектілерінде ұйымдық-өкімдік және әкімшілік-шаруашылық функцияларды орындайтын адамдар "лауазымды адамдар" ұғымынан Алып тасталды. Осыған байланысты Заңның 13-бабында көзделген шектеулер енді квазимемлекеттік сектор субъектілерінде қызметін жүзеге асыратын тұлғаларға қолданылмайды.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шаралары жүйесіне ҚР заңнамасына сәйкес нормативтік құқықтық актілер жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу енгізілді.
Заңның 21-бабында көзделген сыбайлас жемқорлыққа қарсы органның өкілеттіктері Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен квазимемлекеттік сектор субъектілерінен ақпарат пен материалдарды сұрату құқығымен толықтырылды. Квазимемлекеттік сектор субъектісінде басқарушылық функцияларды орындайтын адамдардың мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілеттік берілген адамдарға теңестірілгені туралы 11-баптың жаңа түсіндірмесін ескере отырып, Заңның осы бабының дұрыс сақталуына назар аударамыз. Заңда Заңның 11-бабының екі редакциясы қарастырылған: ағымдағы, 2021 жылғы 1 қаңтарға дейін қолданыста болады және екіншісі осы күннен кейін қолданыста болады. Заңның 11-бабының қолданыстағы редакциясында 2021 жылғы 01 қаңтарға дейінгі мерзімге кірістері мен мүлкі туралы декларацияларды, сондай-ақ банк салымдары, заңды тұлғаларға қатысу, Трастар және т.б. туралы мәліметтерді мемлекеттік функцияларға теңестірілген адамдар мен олардың жұбайларының функцияларын орындауға байланысты лауазымға орналасуға кандидаттар ғана тапсырады. Мұндай кандидаттар компанияға тағайындалған сәтке дейін декларацияны тапсыру туралы тиісті анықтамаларды ұсынады. 2021 жылғы 1 қаңтардан бастап енгізілген 11-бапқа сәйкес мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілеттік берілген адамдарға теңестірілген адамдар мен олардың жұбайлары кірістер мен мүлік туралы декларацияны үнемі тапсыруы керек. Декларацияларда көрсетілген мәліметтер жұртшылық үшін жарияланатын болады. Бұған дейін ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Заңы мен Кодексінде тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алуды жүзеге асыру тәртібіне қатысты құқық бұзушылықтар ұғымы болмаған және бағынысты қызметкерлердің лауазымдық міндеттерін орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін квазимемлекеттік сектор субъектілері басшыларының тәртіптік жауаптылығы көзделмеген. Енді аталған бұзушылықтар тәртіптік теріс қылықтарға жатқызылды және бағынысты қызметкерлердің сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауының алдын алу жөніндегі лауазымдық міндеттерін орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін квазимемлекеттік сектор субъектілері басшыларының тәртіптік жауапкершілігін көздейді.
Жиын соңында "Қазавиаорманқорғау" РМҚК бас директоры Кесімбаев Арман сөз сөйледі:
- "Мемлекеттік қызметшілердің сыбайлас жемқорлыққа қарсы мінез-құлқы Мемлекеттік қызмет туралы Заңның 52-бабымен белгіленген, оның нормаларынан мемлекеттік қызметшілер сыбайлас жемқорлық көріністеріне қарсы тұруы, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарға жол бермеуі, басқа мемлекеттік қызметшілер тарапынан сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық фактілерінің жолын кесуі тиіс. Сонымен бірге, егер мемлекеттік қызметшінің сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық туралы ақпараты болса, ол мұндай құқық бұзушылықты болғызбау және тоқтату жөнінде қажетті шаралар қолдануға, оның ішінде жоғары тұрған басшыға, өзі жұмыс істейтін мемлекеттік органның басшылығына, уәкілетті мемлекеттік органдарға жазбаша нысанда дереу хабарлауға тиіс. Мемлекеттік қызметші өзін басқа адамдардың сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға көндіру жағдайлары туралы да аталған адамдар мен органдарға жазбаша нысанда дереу хабарлауға міндетті".


2021 ЖЫЛҒЫ 26 ҚАРАШАДА АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ ҚЫЗМЕТІ КВАЗИМЕМЛЕКЕТТІК ҰЙЫМДАРДА СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ КОМПЛАЕНС-ҚЫЗМЕТТІ ЕНГІЗУ МӘСЕЛЕСІ БОЙЫНША ОНЛАЙН КЕЗДЕСУ ӨТКІЗДІ

2021 жылғы 26 қарашада Алматы қаласының Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметі квазимемлекеттік ұйымдарда сыбайлас жемқорлыққа қарсы комплаенс-қызметті енгізу мәселесі бойынша онлайн кездесу өткізді.
Кездесу барысында заң бөлімінің басшысы Ж. О. Ибраев сөз сөйледі.:
- "Қазақстан Республикасы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі жолдаған квазимемлекеттік сектор субъектілерінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы комплаенс институтын ұйымдастыру жөніндегі әдістемелік ұсынымдарды орындау үшін. 12.01.2021 ж. № 31-21 кәсіпорынның комплаенс-қызметінің функциясын заң бөліміне жүктеу туралы бұйрық шығарылды, өйткені заң бөлімінің функционалдық міндеттерінде кәсіпорынның сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметі көзделген.
Кәсіпорынның комплаенс-қызметінің лауазымдық міндеттері жасалып, басшылыққа алынды.
Осы Әдістемелік ұсынымдар сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың алдын алу жөніндегі кәсіпорынның 2021 жылға арналған жылдық жұмыс жоспарын жасау кезінде басшылыққа да назарға алынды.
Жоғарыда көрсетілген әдістемелік ұсынымдардағы барлық ұсынылған функцияларды осы уақытқа дейін заң бөлімі кәсіпорынның сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметі шеңберінде, "сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, "сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі Бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын", "Қазақстан Республикасының 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясын", "Қазақстан Республикасы Президентінің "Қазақстан-2050 "Стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты" Жолдауын орындау мақсатында орындады., сондай-ақ, "5 институционалдық реформаны жүзеге асыру бойынша "100 нақты қадам" Ұлт жоспары" ережелерінің және "Қазавиаорманқорғау "РМҚК сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың алдын алу бойынша әзірленген және бекітілген жұмыс жоспарының" шеңберінде іске асырылды.
"Қазавиаорманқорғау" РМҚК атынан кеңеске Бас директордың орынбасары А. К. Аманов қатысты.


КЕҮІП ҚАЛҒАН АРАЛ ТЕҢІЗІНІҢ ТҮБІНДЕ ӨСІМДІК ЖАМЫЛҒЫСЫ ҚАЛПЫНА КЕЛТІРІЛЕДІ

Желтоқсан айында Арал теңізінің құрғаған бөлігінің түбінде өсімдік жамылғысы қалпына келе бастайды. Бұл дауыл деп аталатындардың санын азайту үшін жасалады. Ауқымды жоба 2025 жылға дейін есептелген, деп хабарлайды "Хабар 24"тілшісі. Жақында Халықаралық ғарыш станциясының бортынан түсірілген бұл кадрларда бұрынғы Арал теңізінің қалғанын көруге болады. Толығымен кептірілген тоған жақтаудың жоғарғы оң жағында орналасқан. Ал бұл бейне Арал өңірінде жиі байқалатын аса қауіпті атмосфералық құбылысты көрсетеді. Тұз дауылдары әрдайым күтпеген жерден пайда болады және жергілікті тұрғындарға көптеген қиындықтар туғызады. Арал теңізінің түбінде Өзбекстандағы мақта алқаптарынан жуылған гербицидтердің қалдықтары бірнеше ондаған жылдар бойы жиналды. Олар Амудария суларымен бірге келді. Енді тұз бен улар бетінде. Ингаляция кезінде мұндай аэрозоль денеге түзетілмейтін зиян келтіреді. Арал түбіндегі топырақтың тозуын тоқтатудың жалғыз жолы – сексеуіл отырғызу деп саналады. Өзбекстанда осымен соңғы үш жыл бойы белсенді айналысып келеді. Енді біздің еліміз де жұмыстарға қосылды.
Владимир Санаров, "Қазавиаорманқорғау" РМҚК инспекторы:
- Кез келген іс-шара дайындықтан басталады. Бұл арал шөлі жағдайында, ұзындығы 100 шақырымнан асатын, жолдар мен инфрақұрылымның мүлдем жоқтығы жағдайында үлкен жұмыс қабаты. Ешқандай байланыс жоқ. Шөл тұзды және. Шаңмен жабылған үлкен аудандар. Бұл тұнба және тұз. Енді осы тұнба шөгінділерінде біз отырғызу алаңдарын дайындауға мәжбүрміз. Арал түбінде сексеуіл егу жұмыстары "Қазавиаорманқорғау"республикалық мемлекеттік кәсіпорнына тапсырылды. Жобаның ерекшелігі-бұл жерде авиация белсенді қолданылатын болады. Тек осылай ғана бұрынғы теңіздің үлкен аумағын қамтуға болады. Бірнеше күннен кейін тендер аяқталады, оған қазақстандық авиакомпаниялар қатысады. Жұмыстарда әдетте елдің аграрлық секторында жұмыс істейтін кемінде 6 Ан-2 ұшағы қолданылатын болады. Сексеуіл тұқымдары бұған дейін Іле-Балқаш резерватының аумағында жиналған болатын. Қазір олар Қызылорда облысына жіберілді. "Қазавиаорманқорғау" газетінің хабарлауынша, жаңа жоба кәсіпорын жұмысын айтарлықтай өзгертеді.
Владимир Санаров, "Қазавиаорманқорғау" РМҚК инспекторы:
-Кем дегенде 6 нормативтік-заңнамалық актіге өзгертулер мен толықтырулар енгізу қажет. Бұл бізге осы жұмыстарды орындауға мүмкіндік беретін кәсіпорынның жарғысы, бұл жұмыстарды орындау және жүзеге асыру ережелері, бұл ормандарды молықтыру ережелері, авиациялық жұмыстардың ережелері. Бірінші кезеңде ұшақтардың көмегімен Сексеуіл тұқымдары 64 мың гектардан асатын аумаққа себіледі, жұмыстар 20 желтоқсанға дейін аяқталуы тиіс. Бүкіл жоба алдағы 3 жылға есептелген. Сексеуіл отырғызудың есептік ауданы бір жарым миллион гектарды құрайды.
Авторлары: Григорий Беденко, Эдуард Кон, Әбен Нарынбаев
https://24.kz/ru/news/social/item/513324-rastitelnyj-pokrov-vosstanovyat-na-dne-vysokhshego-aralskogo-morya


ТУҒАН ӨЛКЕНІҢ ТАБИҒАТЫН ТАНУ - ТЯНЬ-ШАНЬ ҚОҢЫР АЮЫ

Тянь-Шань қоңыр аюы
Әлемде аюлардың жеті түрі бар: қоңыр, ақ, ақ кеуделі (азиялық қара, Гималай), барибал (американдық қара), керемет, малай және губач. В. Гептнердің айтуынша, бұрынғы КСРО – да қоңыр аюдың жеті кіші түрі бар, олар бір-бірінен мөлшері, түсі, бас сүйегінің құрылымы, тырнақтарының пішіні бойынша ерекшеленеді. Бұл кіші түрлердің атаулары: Камчатка, Уссури, Енисей, Орталық орыс (қарапайым), Кавказ, Сирия (Закавказье) және тянь-Шань. Тянь-Шаньдағы аюды алғаш рет 1873 жылы Н. А.Северцов сипаттаған, оған "ақ құйрықты"деген атау берген. Қазіргі уақытта бұл атау Тянь-Шань аюының синонимі ретінде қолданылады. Тяньшань қоңыр аюы Непал, Батыс Қытай, Солтүстік Үндістан, Солтүстік Пәкістан, Оңтүстік-Шығыс Қазақстанның таулы аймақтарында тұрады. Бұл аң өзінің тіршілік ету аймағында ең ірі сүтқоректілер болып табылады. Қазақстанда Тянь-Шаньда (Қаржантау, Өгем, Талас, Қырғыз, Іле, күнгей, теріскей, Кетмен жоталары), сондай-ақ Алтын Емел, Тоқсанбай, Қояндытау, Қайқан таулы алқаптарымен Жоңғар Алатауында таралған.
Сыртқы түрі
Бұл аюлардың өлшемдері басқа қоңыр бауырлармен салыстырғанда кішірек. Еркектердің ұзындығы 1,5-тен 2,2 метрге дейін өзгереді. Ұзындығы 1,4-1,85 метрге жетеді. Яғни ұрғашысы еркегіне қарағанда біршама кішірек. Бұл аюлардың әдеттегі массасы 300 кг-ға жетеді, бірақ кейде денесінің ұзындығы 3 метрге дейін және салмағы 700 кг-ға дейін осы кіші түрдің еркек өкілдері кездеседі. Тері құм немесе қызыл-қоңыр түсті. Балапандар ересек жануарларға қарағанда қаралау, бірақ жасына қарай ашықтанады. Барлық дерлік текшелердің кеудесінде, мойнында ашық немесе қызғылт дақтар мен жолақтар бар, бірақ болашақта олар жоғалады. Мұндай белгілері бар ересек жануарлар сирек кездеседі. Жазда жануарлардың жұндері қатты түседі. Тянь-Шань аюы Камчаткадан, Уссурийден, Енисейден және Орталық орыс аюынан кіші, Кавказдан шамамен бірдей және Сириядан үлкен. Орталық орыс түрімен салыстырғанда оның беті қысқарған, терісі сирек, тырнақтары аз иілген және түтіккен, түсі ашықырақ.
Мінез - құлық және тамақтану
Аю баяу жүреді, әдетте басы төмен түседі. Аң көбінесе алдына төмен қарайды және кейде-екі жағына. Алдыңғы аяқтарын бұрып, табандарын ішке қояды. Қауіп туындаған кезде ол бірден өзгереді: қозғалыстар өткір және жылдам болады. Жүгіру жылдамдығы сағатына 50 км - ге жетеді. Ол қыин түсулер мен көтерілістерін өте жақсы жеңеді. Аюдың мұрны өте сезімтал. Иісі бойынша бірнеше жүз метр қашықтықта жануар жануарлардың мәйіттерін іздейді. Инстинкт оған адаммен қауіпті кездесуден уақытында аулақ болуға көмектеседі. Ол жақсы естиді, бірақ әлсіз көреді.
Қазан айының соңында немесе қараша айының басында тауларда тұрақты қар жамылғысы орнатылады. Осы уақыттан бастап Тянь-Шань аюлары ұйықтауға арналған орларға жатады. Тянь-Шань аюы қысқы ұйқы күйінде төрт-бес ай, ал аналықтары балапандары шамамен бір айға созылады. Ордың пайда болу себебі өте айқын – қыста аюды тамақтандыру өте қиын. Сәтті қыстау үшін жануарға жеткілікті мөлшерде май қажет. Майларды тотықтырған кезде тіршілікті қамтамасыз ету үшін қажетті энергия бөлінеді. Тянь-Шань аюы әрдайым кішігірім тау жыныстарында орналасады. Ол қыста желмен бұралған ағаштың тамырларында немесе Тянь-Шань шыршасының жерге жақын бұтақтарының астында орналасқаны сирек кездеседі. Таулардағы аюдың өзі жазықта болған жерге ор қазып алу жағдайлары белгісіз. Қыста ордағы ауа температурасы сырттан қарағанда бірнеше градусқа жоғары. Ұя салатын қоқыстың қалың қабаты жылу  сақтайды. Қалың май және тері астындағы жүн жылу оқшаулағыш қасиеттерге ие. Осының арқасында дененің энергия шығыны азаяды және май қоры аз жұмсалады. Дефекация және зәр шығару тоқтайды. Ұрғашыларда қысқы ұйқы кезінде эмбриондар дамиды, босану, текшелер қоректенеді. Күзде май жинамаған және осы себепті орға жатпаған аю шатун деп аталады. Аң қыста тамақ іздеуді жалғастырады және адамдар үшін агрессивті және қауіпті болады. Шатун аюлар Сібір мен Қиыр Шығыста танымал. Үлкен аумақта, қолайсыз жылдары аюдың негізгі күзгі жемі – жидектер, жемістер, жаңғақтар жоқ. Оларға қарағанда Тянь-Шань аюы жақсы жағдайда. Тауларда табиғи жағдайлар әр түрлі және барлық биік аймақтарда бірден жидектер мен жемістердің бір мезгілде шықпай қалуы өте сирек кездесетін құбылыс.
Ұйықтағаннан кейін аюлар тамақ іздеп таулардың төменгі белдеуіне түседі, онда алғашқы еріген жерлерде ол былтырғы шөппен, арча жидектерінің қалдықтарымен қоректенеді. Ол көшкін, қасқыр, браконьерлердің құрбаны – өлген жануарлардың (маралдар, тау ешкілері) өліктерімен қоректенеді. Топырақ ерігеннен кейін өсімдік тамырлары аюға қол жетімді болады. Сәуір айының ортасынан бастап (немесе сәл ертерек немесе кешірек) эремурус, ферула, рубарбтың алғашқы өскіндері пайда болады. Осы уақыттан бастап аюлар аш болмайды. Бірте-бірте жаңа өсімдіктер пайда болады, жануарлар тауға көтеріледі. Маусымға қарай жануарлардың көпшілігі субальпілік және альпілік белдеулерде кездеседі. "Жайылымда аю сиырға ұқсайды. Кейде бірнеше сағат қатарынан жануар диаметрі бірнеше ондаған метр болатын шалғынға жайылады. Ол жайбарақат жүреді және сүйікті шөптерді таңдайды. Бірде ол мұнда өсіп келе жатқан хогвидтің бұтасын толығымен жеуге кедергі келтіретін үлкен тасты алып тастады" (Грачев Ю.А. Тянь-Шань аюы. 1982. С. 53-54). Тастардың астында аю құрттарды, моллюскаларды, жәндіктерді іздейді. Аюмен қазылған құмырсқалар уялары да бар. Алайда, барлық жануарлар құмырсқаларды диетаға енгізе бермейді. Жалпы, талғамдағы айырмашылықтар, Ю. А. Грачевтің айтуынша, кейде тіпті бір отбасынан шыққан жануарларда да байқалады. Аю әдетте таңертең шөппен қоректенеді, күндіз арча бұталарына демалуға кетеді, кешке тағы да шөп жейді. Жаздың соңында арча, ырғай, таңқурай, жабайы шие, қарақат, долана, раушан жамбастары пісе бастайды. Таулардың жоғарғы белдеулеріндегі жануарлар азаяды. Оларды көбінесе төменде – жидек бұталарының баурайында кездестіруге болады. Күздің басында юдың сүйікті тағамдарының бірі - алма піседі. Ең алдымен, аю ағаштардың астына алма таңдайды. Егер олар жеткіліксіз болса, онда ол артқы аяқтарында тұрып, төменгі бұтақтардан жеміс алады немесе ағашқа көтеріледі. Кеш күзге дейін арча мен итмұрын жидектері бұталарда жақсы сақталады. Аю оларды орға жатқанға дейін жейді. Таулардағы аюлар үнемі бір-екі үлкен өзен аңғарларында жүреді. Көктемнен күзге дейін жануарлар тау бөктеріндегі жазықтан өзендердің бастауына дейін ең қоректік жерлерге барады. Бұл қашықтық 15-20-дан 40-50 км-ге дейін жыл ішінде жануар 30-дан 100 шаршы шақырымға дейін барады. Бұл аумақта тұрақты мекендеу орындары жоқ, олар тамақ бар жерде біраз уақытқа созылады. Бір немесе екі аңғардың аумағын осы жерде тұратын барлық аюлар бірдей пайдаланады, олар үшін ортақ. Кейде онда 3-5, кейде 15-20 жануар тұрады. Көбінесе олар осы аймаққа көп немесе аз біркелкі таралады. Туыстарымен кездесу кезінде олар қауіп төндірумен шектеледі.
Оның тамақтануының негізі - өсімдік тамағы (жылдық рационда 99%). Күзгі жоғары калориялы тағамның арқасында аю қысқы ұйқы үшін қажетті майдың жиналуына әкеледі. Жануарлардың өсімідік тамағы екінші реттік маңызға ие. Ю. А. Грачевтің айтуынша, Тянь-Шань аюының мәзірінде шөпті өсімдіктердің 110 түрі, жидек бұталары мен жеміс ағаштарының 40 түрі және жануарлардың 20-ға жуық түрі бар. Тянь-Шань аюы қоректенетін өсімдіктердің түрлік құрамы әртүрлі географиялық аудандарда бірдей емес. Жоңғар Алатауында аюдың қоректенуінде күзде алма ағашының жемістері, одан кейін ырғай, итмұрын, таңқурай бірінші орын алады. Іле Алатауында – алма, өрік, долана, таңқурай, итмұрын жемістері бар. Талас Алатауында-аршы, одан кейін алма, ырғай, итмұрын, шырғанақ жемістері бар. Батыс Тянь-Шаньның Өгем, Пскем, Чаткал жоталарында аю күзде жаңғақ, шие қара өрік, пісте, жүзімнің жемістерінен дәм татады. Жануарлар тамағы аю мәзірінде сирек кездеседі. Бұл негізінен омыртқасыз жануарлар, кеміргіштер және кариондар. Жануарлардан кеміргіштер, тұяқтылар, ұсақ жыртқыштар кейде аюдың құрбанына айналады. Ю. А. Грачев аюдың шұңқырларды жыртқанын байқады. Сондай-ақ, ол аюмен қазылған дала егеуқұйрықтары мен ұзын құйрықты суурларды тапты. Ол биік таулы үстірттерде жиі жыртылып, олардың орнына тар және ұзын траншеялар қалдырады.
Тереңдігі 5-7 метр болатын сұр суурдың аюмен қазылған шұңқырлары бар. Аюлар ерте көктемде суурларға қызығушылық танытады. Жалпы суырды іннен алу сәттілігі аюға жиі кездеспейді. Көбінесе таулардағы шұңқырлар ұзын, терең, үлкен тастардың астына түседі. Ал, қазуды бастаған аю көбінесе мақсатсыз әрекетті тастайды. Егер қауіп төнсе, қояндар кейде суыр шұңқырларына тығылады, ал аю оны сол жерден шығарып алады. Аю қан арқылы жараланған маралдың жатысын таба алады (жарақат басқа еркекпен ұрыста болуы мүмкін) және кенеттен оған шабуыл жасайды. Ю. А. Грачев осындай жағдайлардың бірін сипаттайды. Аю өзінің олжасын (және маралдың салмағы бір жарым-екі есе көп) жүз метр қашықтықта талдың баурайына сүйреді. Онда ол қаңқаның ортаңғы бөлігін жермен жауып тастады. Ю. А. Грачев атап өткендей, аю өзінің олжасын ең алдымен жерлейді, өйткені оны басқа жануарлардан жасыруға тырысады. Қалың бұталарда оны ауадан құстарға табу қиын, ал егер ол жерде терең блса, оны иіспен табу мүмкін емес. Зоологтар марал мен аю, елік пен аюдың бір шалғында қалай қоректенгенін бақылады. Олар аюға көршілік қауіпті болған кезде ғана қашып кетті. Аю сирек шабуыл жасауға тырысты. Күндердің күнінде көрген, елік жүгіріп шығып, арча арасына кіріп кетті, қашып кетіп үлгерді. Егер жануар қыста жемсіз немесе қасқырдан өлсе, аю ілік етін жейді. Зоологтар аюдың тау ешкілерін немесе арқарларды қуып жүргенін көрудің қажеті жоқ, олар кейде аюдың жанында тамақтанады немесе демалады. Соған қарамастан, тұяқтылар оған жақын болудан аулақ болады. Бір рет зоологтар сәуір айында Талас Алатауында жабайы қабандарды аулауға тырысқанын байқады. 1974 жылдың қазан айында аңшы Белбұлақ шатқалында (Іле Алатауы) аюмен өлтірілген еркек жабайы қабанды тапты. Жыртқыштың басы, артқы аяғы, омыртқа мен сүйектегі ет бөлігі қалды. Ізімен анықтағандай, аю қаншығы және екі қонжығы қабан табынын қуалағанын. Кейде үй жануарлары Тянь-Шань аюының олжасына айналады. Әдетте Қойлар, ешкілер мен бұзаулар табыннан қалып, тауда күзетсіз жүреді. Кейде аң үй жануарларын аулауға мамандандырылады. Алматы қорығында жас аю түнде қорықшылардың қораларынан қойларды бірнеше рет алып кетеді.
Әдетте аюды тамақтану кезінде көруге болады. Таңертеңгі ымыртта жануарлар әдетте жайылымда болады. Күн шығысымен әдетте жаырын орындарға кетеді. Қорғалатын аумақтарда аюлар кейде жайылымда таңертеңгі тоғыздан онға дейін ұсталады. Демалу орны-ағаштың түбінде, жартаста немесе бұталарда қазылған кішкентай ұзын шұңқыр (төсек). Бұл төсектерді жақын жерде жиналған қоқыс үйінділерімен ажыратуға болады, өйткені жануар көбінесе жатып қалады. Олар үлкен тасқа созылып, демалғанды ұнатады. Көктемде және жаздың басында ыстық күндерде олар көбінесе қарға түседі. Аюда әдетте бір-біріне жақын орналасқан бірнеше төсектер бар. Ол оларды температураға немесе күн сәулесіне байланысты орналастырады. Жазда-жоталарда, жақсы жарылған тік жоталарда, жапырақты ағаштар, жартастар мен бұталардың астында. Салқын тауларда-ашық жерде. Бұл аң шұңқырларды қазбайды, тек көлденең аймақтағы өсімдіктерді тырнақтарымен жыртып тастайды. Өте сирек, ол шөпке жатады. Демалу кезінде аю жиі қышиды.
Жануарлар негізінен кенелер мен бүргелерді жояды. Аю күннің барлық ыстық сағаттарында жатып демалады. Егер бұлтты болса (және, демек, салқын болса), күндіз аңды кездестіру сирек емес. Жаңбыр немесе қар аюды мазаламайды және ол тыныш тамақтанады. Қорықтарда аюлар көбінесе күндіз тамақтандыруға шығады. Кешке қарай күндізгі жылу аздап төмендей бастағанда, жануарлар жайылымда қайта пайда болады. Ашық ауа-райында олар әдетте кешкі сағат бес-алты шамасында шығып, қараңғылыққа жайылады. Зоологтар аюлар түнде белсенді және іздер бойынша түнде ұзақ қашықтықты жүріп өтеді деп болжайды. Түнде олар біраз уақыт демалуы мүмкін.
Көбею және өмір сүру ұзақтығы
Аюлар өмірдің үшінші немесе төртінші жылында, ал кейбіреулері кейінірек жыныстық жетіле бастайды. Көктемде әртүрлі жыныстағы ересек аюлар бөлек тұрады, бір-бірінен аулақ болады. Еркектер жалғыз жүреді, аналықтары – ағымдағы немесе өткен жылы туылған қонжықтарымен. Мамыр-маусым айларында қашу кезеңі келеді. Рас, қонжықтары бар ұрғашылар еркектерге назар аудармайды, өйткені келесі көктемге дейін олар ұрпақ өсірумен айналысады. Зоологтардың пікірінше, аю деп аталатын ағаштар бір – бірін іздеу кезінде табуға көмектеседі, онда олар иіс пен оптикалық белгілерді қалдырады-тістеуіштер, тырнақтары бар қабықтар, бұтақтардағы абразиялар, жердегі аңның іздерінен терең қиғаштар және т.б. сонымен қатар, мұндай ағаштар басқа кезеңдерде қажетсіз кездесулерден аулақ болуға көмектеседі, жануарларды аумаққа орналастыруды реттеуге, жемді оңтайлы пайдалануға ықпал етеді. Аюлармен белгіленген ағаштардың барлығы дерлік жолдың жанында, өйткені жануарлар жолдармен жүруді жөн көреді. Алғашқы кездесуде еркектер мен ұрғашылар ұзақ уақыт бойы зигзагпен жүреді, баяу жақындайды. Олар бір-біріне аяғымен тиеді. Осыдан кейін жұп бірге болады. Аңдар шағылысуы кездесу кезеңінен бастап бір-біржарым ай және одан да көп. Бұл кезде еркегі қаншығынан қалмай жүреді яғни оған жақындауға тырысып. Қаншығы әрдайым алда жүреді және алдымен еркегінің назарын аударады немесе қашып кетеді. Кейде ұрғашысы бірден бірнеше жанкүйерге ие болады. Бұл еркек аюлардың арасындағы кішігірім оқиғаларға әкеледі. Жұптасу маусымы шамамен бір айға созылады.
Шағылысқанан сон жеті-сегіз айдан кейін қонжықтар пайда болады. Бұл орда желтоқсанда немесе қаңтарда болады. Көбінесе екі қонжық туады. Сирек-жалғыз, үштік. Жаңа туылған нәрестелер сирек шашпен жабылған, соқыр және саңырау және салмағы жарты килограмға жуық. Жарты айдан кейін құлатары ашылады, айлық төлдері көре бастайды. Сүт тістері үш айға дейін өседі, бір айда тұрақты болады. Отбасы ұрпақ өз анасын ұстануға қабілетті болған кезде ордан кетеді. Бұл уақытта қонжықтар кішкентай итпен бірдей. Олар шамамен 4-6 айға дейін емшек сүтімен қоректенеді. Ордан шыққаннан кейін көп ұзамай қонжықтар жас шөптерді жей бастайды. Бұл күндері анасы балаларымен тік беткейлер мен жартастарға көп өрмелейді, шамасы, оларды осыған үйретеді. Жануарлар өте ойнақы-жүгіреді, құлайды, күреседі. Олар аналықтарының мазасын алады –оның мойын, құлағын тістейді, бүйіріне асылады. Аналық аю олардың ойындарына өте шыдамды, олармен жиі ойнайды. Қонжықтары  одан 40-50 қадам алыстаған кезде, анасы алаңдайды және олардың бағытына қарайды. Мүмкін, ол оларды қандай да бір түрде шақырады, өйткені олар кенеттен барлық аяқтарынан оған қарай жүгіреді. Өту кезінде анасы артта қалған немесе жолдан шыққан текшені шығарады. Қауіп төнгенде бүкіл отбасы қашып кетеді.
Бір аңшы күзде Жоңғар Алатауында аю оның итін қуып келе жатқанын, ал қонжықтар сол кезде ағашқа көтерілгенін айтады. Күзде қонжықтар айтарлықтай өсіп, жақсы тамақтанады. Бірінші қыста олар орда анасымен жүргізеді, келесі жылда  анасының күйлеу кезінде біреуден немесе екі-үшеуі, бөлек жүреді. Кейде олар бірге орға түседі. Ұрғашысы, ұрпақ күту кезінде, орға жалғыз жатады. Өмірдің екінші жылындағы қонжықтар лончак деп аталады, үшіншісінде – пестундар. Егер аю оларды қуып жібермесе, олар кейде кіші інілеріне немесе бейтаныс қонжықтарға қосылады. Күшіктер екі жылда бір рет және одан да аз туады. Егер сіз күшік қонжықтардың аз санын ескеретін болсаңыз, онда аюлар өте баяу өсетіні белгілі болады. Әрбір 20 туылған нәрестенің шамамен 3-і өмірдің бірінші жылында әртүрлі себептермен өледі. Екінші жылы олардың өлімі жоғары деп болжауға болады, өйткені олар қараусыз қалады. Хайуанаттар бағында қоңыр аю 47 жасқа дейін өмір сүргені белгілі. Табиғи жағдайда өмір сүру ұзақтығы, әрине, аз және негізінен адамның қудалау дәрежесіне байланысты.
Жаулар
Табиғатта жануарлар арасында Тянь-Шань қоңыр аюының жаулары жоқ. Бұл жыртқыштардың популяциясына азық-түлік базасының төмендеуі әсер етеді. Тянь-Шань қоңыр аюының жалғыз жауы-адам.


ОРМАН КҮЗЕТІНДЕ – АЗ-4 ӨРТ СӨНДІРУ АППАРАТЫ

Төменгі орман өрті жалынның биіктігі 1,5-2 метрден, ал өрт жиегінің қозғалыс жылдамдығы 3 м/мин-ден асқан кезде орташа, тіпті одан да күшті қарқындылыққа дейін дамыған кезде жылу сәулесінен жоғары температура мен таралу жылдамдығына байланысты өрт жиегін тікелей сөндіру мүмкін емес. Бұл жоғарғы өрттерге де қатысты. Бұл жағдайда табиғи шептерден: бұлақтардан, батпақтардан, жолдардан, соқпақтардан орманның ыстық материалдарын өртеу арқылы өртті сөндіру қолданылады немесе орман өсу жағдайларына, орман өртінің қарқындылығы мен түріне байланысты орман өртінің жиегінен есептік қашықтықта жер қазу техникасын немесе қол құралдарын пайдалана отырып минералдандырылған жолақ жасалады. Тірек жолағын дайындағаннан кейін өрт жиегіне қарай күйдіру орындалады.
Өртеуді қауіпсіз орындау мақсатында АЗ-4 Ермак өрт сөндіру аппараты құрылды, ол орман немесе дала өртін өртеу кезінде топырақ жамылғысын және орман төсемін өртеу, сондай-ақ ағашы кесілген жерлерді отпен тазарту, ауыл шаруашылығы алқаптарын жүргізу және бақыланатын өртеу кезінде ағаш кесу қалдықтарын жағу үшін қолданылуы мүмкін.
АЗ-4 тұтандырғыш аппараты өрт ошақтарын дербес жою үшін орманшылықтар мен аңшылық шаруашылықтарына пайдалануға ұсынылады. Қарқынды жылыту аймағында артқы жағында өрт сөндіру аппаратын тағу өте қауіпті болғандықтан, дизайнерлер өрт сөндірушілер үшін AЗ-4 максималды қауіпсіздігін қамтамасыз етті – жанғыш сұйықтығы бар баллон қолында, ал күтпеген жағдайлар туындаған кезде құрылғыны бірден тастауға болады.
Тұтандырғыш аппаратының конструкциясы беріктілігі мықты тот баспайтын болаттан жасалған сыйымдылықты білдіреді. Жеңіл салмақ пен ықшам өлшемдер оңтайлы сыйымдылық көрсеткішімен үйлеседі, бұл операторға ең аз жүктеме аясында жанармай құюсыз ұзақ уақыт жұмыс істеуге мүмкіндік береді.
АЗ-4 ТҰТАНДЫРҒЫШ АППАРАТЫ
1-резервуар; 2-тұтқа; 3-гайка; 4-жанармай құбыры; 5-саптама; 6-білте; 7-гайка-бітеуіш; 8-қақпақ; 9-штуцер; 10-тығын- бітеуіш.
Тығыздықтың тамаша көрсеткіштері жабдықты тіпті жанармай құйылған жағдайда да тасымалдауға мүмкіндік береді. Тұтандырғыш аппаратта жанғыш сұйықтықты іске қосу мен толтырудың қарапайым және логикалық құрылымы бар. Қақпақ периметрі бойынша ойықпен жабдықталған, ал тұтқада бітеуіштіі (гайканы) бекітуге арналған құрылғы бар.
Техникалық сипаттамалары:
резервуардың көлемі-4,2 литр;
жанғыш құрам-этилденбеген бензин, М8 (М10) майы, пропорция 1: 1;
резервуар материалы-тат баспайтын болат;
жанармай құюсыз жұмыс уақыты-1 сағат;
габариттері (тасымалдау кезінде) - 225х140х342 мм;
габариттері (пайдалану режимінде) - 225х140х615 мм;
штанга материалы - жоғары сапалы алюминий;
жанғыш құрамы жоқ салмағы - 2,1 кг;
толтырылған күйдегі салмағы - 6,3 кг.


АРАЛ ТҮБІНЕ ОТЫРҒЫЗУ ҮШІН 14,5 ТОННА СЕКСЕУІЛ ТҰҚЫМЫ ЖИНАЛДЫ

Арал теңізінің кепкен бөлігінің түбіне отырғызуға арналған 14,5 тонна сексеуіл тұқымы Қызылорда облысына жіберілді, деп хабарлайды "Хабар 24" тілшісі. Тұқымдар соңғы айда тұран жолбарысын қалпына келтіру жобасы аясында құрылған Іле-Балқаш резерватында жиналды. Ерекше қорғалатын аймақта сексеуіл ормандары да өседі. Өткен жылдың қыркүйек айында Президент Қасым-Жомарт Тоқаев ел аумағын көгалдандырудың ауқымды бағдарламасын жариялады. Төрт жылдан кейін Қазақстанда екі миллиард ағаш отырғызылады деп күтілуде. Бағдарлама құрғатылған Арал теңізінің түбіне Сексеуіл отырғызуды да көздейді. Бұл топырақты нығайту және кең Орталық Азия аймағы зардап шегетін тұзды дауылдардың санын азайту үшін қажет.
Григорий Беденко, тілші:
- Сексеуіл өте баяу өседі. Мысалы,мұндай ағаш 10-15 жыл ғана. Сондықтан, егер сіз дәл қазір бұрынғы Арал теңізінің түбін осы өсімдіктің тұқымымен сепсеңіз, онда Сексеуіл орманы шамамен 2030 немесе 2040 жылдары пайда болады. Бірақ тіпті ең жас ағаштарда өте күшті тамыр жүйесі бар. Бұл сол жерлерде топырақтың жел эрозиясынан тамаша қорғаныс. Сексеуіл отырғызылатын үлкен алаңдарды ескере отырып, біздің ғалымдар авиацияны пайдалануды ұсынды. Тұқымдар арнайы жабдықтармен жабдықталған ұшақтардың көмегімен Аралға таралады. Бұл технология кеңес заманында қолданылған, бірақ кейін Қазақстанда ол туралы ұмытып кеткен. Арал өңірінің өзбек бөлігінде аэросев әлі күнге дейін қолданылады. Сексеуіл егу "Қазавиалесқорғауға"тапсырылды. Қазір тендер жарияланды. Жалпы алғанда, Ан-2 типті төрт ұшақты пайдалану жоспарлануда. Бірақ алдымен жеткілікті тұқым жинау керек.
Жәнібек Жұманиязов, "Іле-Балқаш" мемлекеттік табиғи резерватының бас директоры:
- Биылғы жылы өте күрделі жағдай – құрғақшылық болды. Сондықтан өнімділік өте төмен, соның ішінде бізде де. Бірақ, негізінен, бізде резерваттың үлкен аумағы сексеуілмен жабылған, сондықтан біз қажетті мөлшерді жинай алдық. Бірақ басқа салаларда, менің білуімше, оларда өнімділік өте төмен. Қажетті тұқым жинау үшін Алматы облысының барлық ұлттық парктері мен қорықтарының мамандары жұмылдырылды. Бұл процесс шамамен бір айға созылды.
Леонид Сидоренко, Алматы орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі аумақтық инспекциясы бөлімінің басшысы:
- Жинау өте қиын. Сіз арнайы жасалған құрылғы ілулі тұрғанын көрдіңіз. Сексеуіл бүгіліп, ұрылады. Содан кейін оны қандай да бір жолмен електен өткізу керек, өйткені оған өте көп қоқыс түседі. Бұл тұқымдарды тазарту өте қиын процесс. Себебі қоқыспен бірге контейнерлер мен көлік қажет болады. Резерватта Қызылорда облысына 14,5 тонна сексеуіл тұқымы жөнелтілді, бұл 1700 қап. Егер ауа-райы мүмкіндік берсе, онда екінші партия жиналып, жіберіледі. Ең бастысы, тұқымның ылғалдануына жол бермеңіз, өйткені олар ылғалды тез сіңіреді және көгереді. Аралдағы Сексеуіл аэросеві жоспар бойынша осы жылдың желтоқсан айының басында басталуы тиіс.
Авторлары: Григорий Беденко, Әбен Нарынбаев.
https://24.kz/ru/news/social/item/510423-14-5-tonn-semyan-saksaula-sobrali-dlya-posadki-na-dne-arala


ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ТӘУЕЛСІЗДІК КҮНІМЕН!

Құрметті Қазақстандықтар!
Сіздерді еліміздің басты мерекелерінің бірі - Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күнімен шын жүректен құттықтаймыз!
Бүгін біз өзіміздің тарихи миссиямыз - тәуелсіз, гүлденген, саяси тұрақты Қазақстанды құрудамыз. Өткен жылдар ішінде қазақстандықтар тұрақты іргетасын құра алды, онда бүгінде республиканың экономикасы мен әлеуметтік саласын нығайту, оның тұрғындарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету және әл-ауқатын арттыру жөнінде белсенді жұмыстар жүргізілуде. Біздің басты құндылығымыз-өз еңбегімен, қайырымды істерімен, тарих пен дәстүрлерге ұқыпты қараумен біздің Отанымызды дәріптейтін адамдар!
Құрметті Қазақстандықтар, сіздерді осы айтулы мерекемен шын жүректен құттықтаймыз. Баршаңызды шын жүректен зор денсаулық, бақыт, әрбір отбасына бейбітшілік пен амандық, егеменді еліміздің одан әрі өркендеуі жолындағы еңбектеріңізге табыс тілейміз!
Ізгі тілекпен, "Қазавиаорманқорғау" РМҚК ұжымы.



2021 ЖЫЛҒЫ 11 ҚАРАШАДА "2021 ЖЫЛҒЫ ӨРТ ҚАУІПТІ МАУСЫМНЫҢ ҚОРЫТЫНДЫЛАРЫ" ТАҚЫРЫБЫНДА КЕҢЕС ӨТКІЗІЛДІ

2021 жылғы 11 қарашада Қазақстан Республикасы Экология, Геология және табиғи ресурстар министрлі,  орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитетінің Алматы облыстық орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі аумақтық инспекциясында  бейнеконференцбайланыс арқылы Алматы облысының Табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасының Орман шаруашылығы коммуналдық мемлекеттік мекемелері өкілдерінің қатысуымен  "2021 жылғы өрт қауіпті маусымның қорытындылары" тақырыбында кеңес өткізілді. "Қазавиаорманқорғау" РМҚК кәсіпорнынан кеңеске бас директор Қесімбаев А.А., бас директордың орынбасары Аманов А.К., Талдықорған авиациялық бөлімшесінің басшысы  Базарбеков М.К., Алматы авиациялық бөлімшесінің бақылаушы-ұшқыштары Сариев Т.А. және Ибрагимов Я.Р. қатысты.


ҚАЗАҚСТАНДЫҚТАР ҚАН ДОНОРЫ ҚАЛАЙ БОЛА АЛАДЫ ЖӘНЕ ОЛ ҮШІН НЕ ҚАЖЕТ

Қан тапсыру-қайырымдылықтың маңызды және қол жетімді әдістерінің бірі. Донор-өз қанын беретін адам, ал онымен денсаулық — науқасқа, өмір — өлушіге. "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" кодекстің 203-бабына сәйкес тиісті медициналық тексеруден өткен және қарсы көрсетілімдері жоқ, медициналық мақсаттар үшін қан мен оның компоненттерін беруді (донациялауды) жүзеге асыруға ерікті түрде ниет білдірген 18 жастан асқан кез келген дені сау адам донор бола алады.
Қан тапсырар алдында нені білу керек:
ҚР ДСМ бұйрығының негізінде донорларды қабылдау жеке басын куәландыратын құжаттар немесе мерзімді қызметтегі әскери қызметшілер үшін әскери есепке алу құжаты болған кезде ғана жүзеге асырылады. 18 жасқа толған адамдар донор бола алады. Донордың салмағы кемінде 55 кг болуы керек.
Донация күндері және қан мен оның компоненттерін тапсыру күні донорларға ұсынылмайды:
майлы, қуырылған, ащы, ысталған, сүт өнімдері тағамдарды жеуге.
процедурадан екі күн бұрын алкогольді ішуге.
процедурадан үш күн бұрын аспирин, анальгин, құрамында анальгетиктер бар басқа препараттарды қабылдауға.
процедурадан бір сағат бұрын темекі шегуге.
Донор барлық бұрыннан бар немесе бұрын ауырған аурулары туралы, сондай-ақ оның есірткі, психотроптық заттар пайдалануы мен ішкен тамақтары туралы өзіне белгілі мәліметтерді хабарлауға міндетті.
Донор ақысыз немесе ақылы түрде қан тапсыра алады. Қан тапсырар алдында донор міндетті түрде тегін медициналық тексеруден өтеді. Донорлық функцияны жүзеге асыру үшін денсаулық жағдайы туралы анықтамалар мемлекеттік денсаулық сақтау ұйымдарында тегін беріледі.
Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы Кодекске сәйкес донор болып табылатын жұмыскерді медициналық тексеру және қан мен оның компоненттерін донациялау күндері жұмыс беруші орташа жалақысын сақтай отырып, жұмыстан босатады. Донорлық функцияны жүзеге асыратын Донор орташа жалақысын сақтай отырып, қосымша бір демалыс күнін тегін алады. Егер донор жұмыс берушімен келісім бойынша жұмысқа кіріссе және оған оның қалауы бойынша басқа күн берілсе, не бұл күн жыл сайынғы еңбек демалысына қосылуы мүмкін.
Егер донор әскери қызметші болып табылса, қан тапсыру күндері нарядтар, вахталар және қызметтің басқа да нысандарын атқарудан босатылады, ал студенттер мен оқушылар оқудан босатылады.
Донорлық функцияны өтеусіз жүзеге асыратын донор қан тапсырғаннан кейін өз қанының көлемін және ағзаның энергетикалық шығындарын толтыру үшін таңдауы бойынша тегін тамақ не ҚР Үкіметі белгілеген 0.25 АЕК мөлшеріндегі оның ақшалай баламасын алады.


2021 ЖЫЛДЫҢ 15 ҚАРАШАСЫНДА ҚАЗАҚСТАННЫҢ БІРНЕШЕ ОБЛЫСЫНДА ӨРТ ҚАУПІ БАР МАУСЫМ АЯҚТАЛАДЫ

"2021 жылы мемлекеттік орман қоры жерлерінде өрт қауіпті маусымның аяқталуы туралы" №27-5-6/238 бұйрыққа сәйкес, 2021 жылғы 15 қарашада Жамбыл, Атырау, Алматы, Қызылорда, Қостанай және Түркістан облыстарының аумақтарында өрт қауіпті маусым аяқталады.


2021 ЖЫЛҒЫ 8 ҚАРАШАДА ҚАЗАҚСТАННЫҢ БІРНЕШЕ ОБЛЫСТАРЫНДА ӨРТ ҚАУІПТІ МАУСЫМ АЯҚТАЛДЫ

"2021 жылы мемлекеттік орман қоры жерлерінде өрт қауіпті маусымның аяқталуы туралы" №27-5-6/238 бұйрыққа сәйкес 2021 жылғы 8 қарашада өрт қауіпті маусым келесі аумақтарда аяқталады - Ақсу-Жабағылы, Қаратау, Алакөл, Алматы, Үстірт, Барсакелмес мемлекеттік табиғи қорықтары, "Алтын Емел", Іле Алатауы, "Көлсай Көлдері" мемлекеттік ұлттық табиғи парктері, Жоңғар Алатауы, Шарын және Сайрам-Өгем, "Іле-Балқаш" мемлекеттік табиғи резерваты, Батыс Алтай, Марқакөл, Наурызым және Қорғалжын мемлекеттік табиғи қорықтары, "Ертіс Орманы" және "Ертіс Орманы" мемлекеттік орман табиғи резерваттары "Семей орманы", "Алтын Дала", "Ақжайық", "Ырғыз-Торғай" мемлекеттік табиғи резерваттары, "Бурабай", "Көкшетау", "Бұйратау" мемлекеттік ұлттық табиғи парктері, Тарбағатай, Қарқаралы, Катонқарағай, Баянауыл, Сандықтау оқу-өндірістік орман шаруашылығы және "Жасыл Аймақ" республикалық мемлекеттік кәсіпорны, республикалық орман селекциялық-тұқым өсіру орталығы, сондай-ақ Ақмола, Ақтөбе, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Павлодар және Солтүстік Қазақстан облыстарының әкімдіктері жанындағы Табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармаларының орман мекемелері.


2021 ЖЫЛДЫҢ 30 ҚАЗАНЫНДА ТАЛДЫҚОРҒАН АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ДӘРІС ӨТКІЗДІ

2021 жылғы 30 қазанда Талдықорған авиациялық бөлімшесінің десантшы-өрт сөндірушісі А. Е. Архиткомен халықты ақпараттандыру бағдарламасы шеңберінде "Цейтер Владимир Эрвинович" ЖК келушілер мен қызметкерлері арасында өртке қарсы тақырыпта алдын алу дәрісі өткізілді. Дәріс барысында қатысушылар МОҚ аумағында отты қолдану кезіндегі сақтық шараларымен, орман өртін анықтау кезіндегі іс-әрекеттермен, орманға барған кезде санитарлық нормаларды сақтау және табиғи ресурстарды сақтау ережелерімен таныстырылды. Сондай-ақ өртке қарсы насихат бойынша парақшалар таратылды.


2021 ЖЫЛДЫҢ 29 ҚАЗАНЫНДА ҚАРҚАРАЛЫ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ӨРТ СӨНДІРУШІ-ДЕСАНТШЫСЫ А. А. ЖАНТУРИН МАРАПАТТАЛДЫ

Кәсіби мереке - Орман шаруашылығы қызметкерлерінің күніне орай, 2021 жылдың 29 қазанында Орман шаруашылығы жүйесіндегі адал еңбегі және жоғары кәсібилігі үшін Қарқаралы авиациялық бөлімшесінің өрт сөндіруші-десантшысы А.А. Жантурин марапатталды.


2021 ЖЫЛДЫҢ 29 ҚАЗАНЫНДА ҚАРҚАРАЛЫ АВИАЦИЯЛЫҚ БӨЛІМШЕСІНІҢ ҰЖЫМЫ МАРАПАТТАЛДЫ

Кәсіби мереке - Орман шаруашылығы қызметкерлерінің күніне орай, 2021 жылғы 29 қазанда Қарқаралы авиациялық бөлімшесінің ұжымы Орман шаруашылығы жүйесіндегі адал еңбегі мен жоғары кәсібилігі үшін марапатталды.


2021 ЖЫЛҒЫ 28 ҚАЗАНДА ОРМАН АВИАЦИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАР ЖҮЗЕГЕ АСЫРЫЛДЫ

2021 жылғы 28 қазанда Бақанас авиациялық нүктесінің мамандары Күрті ҚМУ өкілдерімен бірлесіп табиғат пайдалану қағидаларының сақталуын бақылау және табиғат қорғау заңнамасын бұзу фактілерін анықтау мақсатында қорғалатын аумақты аралап шығуды жүзеге асырды. Авиациямен қарауылдау барысында табиғат қорғау заңнамасын бұзушылықтар анықталған жоқ.